بیست و هشتم جولای مصادف با هفتم مردادماه به افتخار برنده جایزه نوبل «باروخ ساموئل بلومبرگ»، کاشف ویروس هپاتیت B، روز جهانی هپاتیت نامیده شده است.
دکتر مهدی عربان، پزشک عمومی بهداشت و درمان شمال شرق به مناسبت روز جهانی هپاتیت گفت:
هپاتیت یک واژه کلی است که به التهاب بافت کبد اطلاق می شود. سموم، برخی داروها، بیماری های اتوایمیون، مصرف الکل، باکتری ها و ویروس ها در ایجاد هپاتیت نقش دارند. ولی به طور کلی ویروس ها عامل اصلی بروز هپاتیت هستند که شامل: ویروس A، B، C، D، Eاست.
گونه Aو Eاز راه آب و غذا منتقل می شوند وگونه Bو Cو D از راه انتقال خون و تماس جنسی منتقل می شوند.
هپاتیت A
نوعی بیماری عفونی حاد کبد است که توسط ویروس هپاتیت (HAV) A ایجاد می شود. وقتی شرایط محیطی نامطلوب باشد، عفونت شایع بوده و در سنین پایین اتفاق می افتد که افراد کم سن و سال علایم کمی دارند یا هیچ علامتی ندارند.
وی درباره علایم هپاتیت A گفت: معمولا بروز علایم بیماری تا 2ماه به طول می انجامد و شامل شروع ناگهانی تب، درد شکم، تهوع، استفراغ وگاهی بثورات جلدی(راش‌های گسترده پوستی) و درد و التهاب مفاصل دیده می شود. پس از چند روز زردی ظاهر می شود. ادرار تیره، بی اشتهایی، ضعف، خستگی مفرط، درد و حساسیت در قسمت بالا و راست شکم هم از سایر علایم است.
راه های انتقال: این بیماری از طریق خوردن یا نوشیدن غذا و آبی که با مدفوع فرد آلـوده، آلوده شده گسترش می یابد. سخت پوستان دریایی که به اندازه کافی پخته نشده اند منشا بیماری نسبتا رایجی هستند.
راه های پیشگیری: استفاده از واکسن هپاتیتA در پیشگیری از بیماری موثر است، شستن دست ها و پخت صحیح غذا و کلرینه کردن آب و ...
هپاتیت B
نوعی بیماری عفونی با عامل ویروس هپاتیت Bدر انسان است. هپاتیت Bشدیدترین عفونت ویروس کبدی در جهان است.
علایم بیماری: علایم 3ماه بعد از آلوده شدن به ویروسHBVظاهر می شوند و شامل: درد شکم، ادرار تیره، تب، درد مفاصل و ماهیچه، حالت تهوع و استفراغ، زردی ناگهانی پوست ، خستگی و ضعف، بزرگی کبد و طحال و حساسیت ناحیه فوقانی راست شکم، تورم پاها است.
راه های انتقال: رابطه جنسی محافظت نشده با فرد مبتلا، استفاده از سوزن و سرنگ، تیغ اصلاح مشترک و لـوازم دنـدان پزشکی غیراستریل، انتقال از مـادر به فرزند، از راه خون وفرآورده های خونی آلوده، سوراخ کردن گوش، حجامت و تتوکردن غیربهداشتی.
وی از راه های پیشگیری از این نوع هپاتیت به مواردی همچون انجام واکسیناسیون، آموزش به مردم بویژه افراد در معرض خطر بیماری یا اطرافیان بیمار در مورد نحوه انتقال بیماری، کنترل و جداکردن خون های آلوده، تزریق ایمنوگلوبین به نوزادانی که از مـادر مبتلا متولد شده و افرادی که با بیماران تماس داشته اند، عدم مصرف خون کسانی که هرگونه ناراحتی کبدی دارند، جمع آوری صحیح سرنگ وسوزن مصرفی و پرهیز از رفتارهای اجتماعی پرخطر اشاره کرد.
هپاتیت C
ویــروس هپاتیت C علت ایـن بیماری است. هپاتیت C اغلب هیچ علامتی ندارد، اما عفونت مزمن موجب زخم شدن کبد می شود و پس از چند سال به سیروز کبدی می انجامد و هیچ واکسنی برای آن وجود ندارد.
علایم بیماری: هپاتیت C در 15 درصد از موارد به علایم حــاد منجر مـی شــود. علایم اغلب ملایم و نامشخص هستند ازجمله کاهش اشتها، خستگی، تهوع، دردهای مفصلی یا عضلانی و کاهش وزن. تنها در موارد کمی با زردی همراه است.
راههای انتقال: راه اصلی سرایت بیماری در کشورهای توسعه یافته استعمال درون وریدی مواد مخدر است. در کشورهای در حال توسعه راه های اصلی عبارتند از: تزریق خون و شیوه های پزشکی غیرایمن، پیوند اعضاء بدون آزمایش HCV، تجهیزات بیمارستانی آلـوده به ویـروس هپاتیت C از جمله ســوزن هـا، سرنگ هـا، شیشه هـای دارو، تجهیزات جراحی غیراستریل، دندان پزشکی و...، آمیزش جنسی، تتو کردن، تماس خون با لوازم بهداشتی شخصی مانند تیغ ها، مسواک، لوازم مانیکور و پدیکور، انتقال از مادر به جنین: می تواند در دوره بارداری یا زایمان اتفاق بیفتد.
هپاتیت Cو Bباعث بیماری به شکل مزمن و از عمده ترین دلایل ابتلا به سیروز و سرطان کبد به شمار می روند.
پاتیت D
این بیماری با شروع ناگهانی وعلایم شبیه به هپاتیت B شناخته میشود. یـک فـرد ممکن اسـت بـه عفونت تــوام هپاتیت Bو D مبتلا شود که بیشتر منجر به هپاتیت مزمن می شود. در کودکان غالبا بیماری شدیدتر است.
هپاتیت E
نـوعـی الـتـهـاب ویــروســی در پارانشیم کبد اســت که عـامـل آن ویـــروس هپاتیت Eاســـت. عـلایـم بالینی مشابه هپاتیت Aاسـت. این ویروس از طریق مدفوعی دهانی و آب های آلوده منتقل می شود. این ویـروس عفونت حاد به ندرت خطرناک است مگر در زنان بـاردار و افـرادی که دچار ضعف ایمنی هستند.
علایم اصلی بیماری شامل: تب، زردی، بی اشتهایی، تهوع، ضعف و بی حالی است.