ایثار در غبار

به گفته محمدجواد کیان، رئیس بهداشت، درمان و بیمارستان نفت تهران در این جنگ تحمیلی، ازخودگذشتگی و ایثارگری کارکنان بیمارستان فوق تخصصی نفت تهران در همه بخش های آن نیز کم نظیر بود و تلاش بسیار شد تا لحظه لحظه خدمت رسانی ، موثر و در خدمت جنگی باشد که رژیم صهیونی بر ما تحمیل کرده بود.

بعد از ۱۲ روز پرالتهاب که رژیم صهیونی بر کشورمان تحمیل کرد، جنب وجوش در تهران بخصوص در مناطق مرکزی، به حال عادی بازگشته و همه برای فراموش کردن روزهای سخت، به دنبال رتق وفتق کارها و گره های زندگی افتاده اند؛ موضوعی که با ورود به بیمارستان فوق تخصصی نفت تهران هم آشکارا دیده می شود؛ آنجا که مراجعه کنندگان به دنبال علاج درد و کادر درمان، جویای حال آنان هستند؛ گویا نه خانی آمده و نه خانی رفته است.

به سراغ محمدجواد کیان، رئیس بهداشت، درمان و بیمارستان نفت تهران می روم تا از حال وهوای این بیمارستان در ۱۲ روز جنگ تحمیلی و تدابیر اندیشیده شده برای خدمات رسانی بهینه در اوج نگرانی ها بپرسم.

نقشه راه برای خدمت تمام قد

کیان با تأکید بر اینکه یکی از ارکان مهم پدافند غیرعامل، امداد و نجات است که بهداشت و درمان در ذیل آن قرار می گیرد، می گوید: با توجه به مأموریت ذاتی بهداشت و درمان صنعت نفت، بامداد جمعه (۲۳ خرداد) که حملات دشمن آغاز شد، بلافاصله کمیته مدیریت خطر حوادث و بلایا با حضور اعضا و مدیران مراکز بهداشت و درمان و پشتیبانی تشکیل و با توجه به حساسیت شرایط و ضرورت افزایش آمادگی ها، تصمیم هایی مشتمل بر ۵۵ماده گرفته شد. خوشبختانه باید بگویم نخستین بیمارستانی بودیم که در میان تمام بیمارستان های تهران، به سرعت کمیته برگزار و چاره اندیشی کردیم تا هنگام اتفاق های سخت، بدون مشکل پذیرش داشته باشیم.

وی ادامه می دهد: به سرعت با بیمارستان های سینا و بانک ملی که اطراف ما هستند برای همکاری، ارتباط برقرار و پیش بینی کردیم.همچنین در ستاد سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت هم جلسات کمیته بحران به ریاست عبدالمجید شجاع رئیس این سازمان به صورت شبانه روزری برگزار  و مشکلات مناطق 16 گانه بهداشت و درمان صنعت نفت در سراسر کشور پیگیری می شد.   ، ضمن اینکه ۵۰ درصد فضای موجود در بخش های ۵،۶، ۷ و ۸ به عنوان بخش پشتیبان در نظر گرفته شد. افزایش ظرفیت نیروی انسانی به تمام رؤسای درمانی، اداری و پشتیبانی ابلاغ شد و به دنبال آن تا اطلاع ثانوی، تمام مرخصی های کارکنان لغو و تمام نیروها به حال آماده باش درآمدند. البته با کاهش جمعیت مراجعه کنندگان، نیاز به حضور کمتر شد، اما در دسترس بودن تمام نیروها مدنظر قرار گرفت که باید عنوان کنم کار به اینجا نرسید و همه با حضور فیزیکی، پای کار بودند. به همین خاطر، محلی در بیمارستان تعبیه شد تا کارکنان برای استراحت و تجدید قوا از آن استفاده کنند و با توجه به شرایط امکانات و غذا در اختیار آنان قرار گرفت.

رئیس بهداشت، درمان و بیمارستان نفت تهران  یادآور می شود: شگفتی دیگر این روزها، این بود که نیروهای بازنشسته درمان با ما تماس می گرفتند و اعلام آمادگی کامل می کردند در صورت نیاز در کنار ما باشند.

حمایت های روانی دوچندان شد

لغو فعالیت های درمانی غیرضروری از جمله برخی عمل هایی که ضروری نبودند، توقف فعالیت های عمرانی یا فوق برنامه بیمارستان جهت اختصاص تمام توان برای رفع بحران، از دیگر مواردی است که کیان به آن اشاره و تصریح می کند: ذخیره سازی دارو، مدیریت و کاهش میزان تجویز دارو به مراجعه کنندگان، زون بندی و مشخص کردن محل هایی در تریاژ بر اساس درجه بندی وضعیت بیمار، به روزرسانی شماره های تماس کارکنان و تأمین هزینه خرید اقلام مورد نیاز مانند آب و غذا و ذخیره سازی گازوییل برای تهیه سوخت دیزل ها از جمله اقدام هایی بود که در نخستین روز حمله انجام شد. وی با اشاره به اینکه با در نظر گرفتن مراکز صنعتی مانند شهرک انرژی و پالایشگاه در اطراف تهران، پیش بینی های لازم برای احداث اتاق سوختگی در اولویت قرار گرفت، ادامه می دهد: در شرایط بحران، ضرورت حمایت های روانی دوچندان می شود که با توجه به در نظرگرفتن این موضوع، مشاوره های آنلاین ایجاد کردیم که با همان شماره ۱۵۱۹، افراد به مشاوران ارجاع داده می شدند و حداقل یک کارشناس هم در کنار منطقه تریاژ حضور داشت. تمام این خدمات در دوران پساجنگ هم ادامه دارد و همچنان در صورت بروز مجدد بحران، آمادگی لازم را داریم تا اخلالی در ارائه خدمات ایجاد نشود. کیان در پاسخ به اینکه آیا بنا هست به نوعی از کادر درمان بیمارستان تقدیر شود، می گوید: بهداشت و درمان صنعت نفت در بحران ها اهمیت خود را نشان داده است و ما هم بنا داریم با در نظر گرفتن فوق العاده خاص برای کادر درمان از آنان تقدیر و تشکر کنیم.

مهناز شیرمحمدی، دبیر کمیته مدیریت خطر حوادث و بلایا هم که در این جلسه حضور داشت، با تأکید بر اینکه همواره تلاش شده است با برگزاری مانورها و دوره های آموزشی و سایر موارد برای کارکنان، آنها برای رویارویی در شرایط بحران آماده نگه داریم، می گوید: اتفاقاهفته قبل از شروع جنگ تحمیلی، مانور تخلیه بیمارستان و جابه جایی بیماران و انتقال آنان به مکان امن برای کمک بهیاران برگزار شد؛ داشتن آشنایی ذهنی و پیشگیری از سردرگمی کارکنان در دوران بحران، دوره آموزشی دیگری بود که پیش تر برگزار و در این جنگ تحمیلی به گونه ای عملی تکرار شد.

محمد ضرغام از اعضای کمیته بحران و رئیس مرکز سلامت پالایشگاه نفت تهران، هم در این گفت و گو، از آمادگی کامل این مرکز سلامت در برابر حملات احتمالی می گوید و یادآور می شود: افزایش نیروی انسانی، درنظر گرفتن یک مکان دیگر در صورت حمله به درمانگاه پالایشگاه تهران با امکانات ضروری و کافی، ایجاد دالان آلودگی زدایی برای مقابله با صدمات شیمیایی، هماهنگی لازم با آتشنشانی و بسیاری موارد ضروری از جمله اقداماتی بود که در این 12 روز مهیا شد. ضمن اینکه همچنان در آمادگی کامل هستیم تا در مواقع بحران، بتوانیم خدمات بهداشتی لازم را ارائه دهیم.

آمادگی ۱۰۰ درصدی اورژانس

رضا حافظی، معاون درمان بیمارستان نفت تهران هم در تکمیل صحبت های کیان، رئیس بیمارستان و شیرمحمدی، دبیر کمیته خطر حوادث و بلایا یادآور می شود: جلسات مشترک و مجزایی با همکاران جراحی عمومی، بیهوشی و اورژانس که بیشترین درگیری را در زمان بحران دارند، برگزار کردیم و مقرر شد عمل های الکتیو را لغو و اتاق عمل به طور کامل آماده پذیرش مجروحان  احتمالی شود.

وی ادامه می دهد: تمام کارکنان به صورت ۲۴ ساعته پای کار بودند و در حوزه اورژانس،آمادگی ۱۰۰ درصدی ایجاد و این بخش به دو حوزه اورژانس پیش بیمارستانی و اورژانس داخل بیمارستان تقسیم شد. در حالت عادی، حوزه پیش بیمارستانی در حیطه وظایف بیمارستان نیست، اما در شرایط اخیر با توجه به اینکه ممکن بود حادثه ای اطراف بیمارستان رخ دهد، این وظیفه نیز به اورژانس محول شد.

 معاون درمان بیمارستان نفت تهران در مورد پیشگیری از حملات سایبری در روزهای جنگ هم توضیح می دهد: پیش بینی شد در صورت ایجاد اختلال در سیستم های انفورماتیک، از سیستم دیسپچینگ عسلویه و بستر آی تی استفاده شود، ضمن اینکه مصوب شد در صورت قطع سیستم اتوماسیون و عدم امکان ثبت موارد از طریق سیستم، طبق تجارب گذشته دستورات پزشکی به صورت دست نویس روی برگه ثبت شود.

تبلور ایثار

 پس از این دیدارها، به سراغ سیدعبدالرسول حمیدی، مدیر بیمارستان فوق تخصصی نفت تهران و زهرا نوری نیارکی، رئیس امور پرستاری و مامایی بیمارستان می روم تا از رشادت های کارکنان در روزهای پرالتهاب جنگ تحمیلی ۱۲ روزه بگویند و اینکه چگونه دوشادوش هم قدم برداشتند تا دشمن متخاصم به اهداف خود نرسد.

حمیدی در این گفت وگو، با یادآوری اینکه جنگ، واژه خوبی نیست و دیدن بمباران یک شهر دلخراش است، اما واقعادر این روزها، بیشتر از هر چیزی، آن حس همدلی و همراهی که کادر درمان و کارکنان داشتند لذت بخش و دلنشین بود. شاهد مواردی بودیم که کارکنان، خانواده را به جای امنی فرستاده بودند و خود با تمام قوا در بیمارستان حضور داشتند. حتی کسانی که رشته کاری آنان خیلی به شرایط بحرانی امروز نمی خورد، اما برای خدمت رسانی اعلام آمادگی کرده بودند. چقدر لذت بردیم از همکاران بازنشسته ای که تماس می گرفتند و داوطلبانه می خواستند پای کار بیایند.

وی ادامه می دهد: رمز دیگر این حجم از علاقه به خدمت، به حضور و سرکشی مداوم و شبانه روزی سیدعبدالمجید شجاع مدیرعامل سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت، محمد جواد کیان رئیس بیمارستان فوق تخصصی نفت و سایر مدیران بیمارستان از بخش های مختلف برمی گردد. وقتی کادر درمان شاهد بودند که در این شرایط تنها نیستند، بیشتر هوای همدیگر را داشتند و با هم مماشات می کردند تا کارها بهتر پیش برود و جو روانی آرامی برقرار باشد. یک مورد که دوست دارم عنوان کنم این بود که یکی از سرپرستاران  این را گفت که همسر و فرزندان را به شهرستان فرستاده و وصیت نامه اش را هم نوشتم.مدیر بیمارستان فوق تخصصی صنعت نفت تهران یادآوری می کند: این موارد را فقط در دوران هشت سال دفاع مقدس می دیدیم و در این سطح فرزانگی و همراهی دیگر تکرار نشده بود. تکرار آن همه گذشت و خوبی ها را در این جنگ ۱۲ روزه دیدیم که همه ایثارگرانه پای کار بودند. نکته جالب توجه تر اینکه خیلی ها تجربه جنگ تحمیلی را داشتند، اما همراهی جوان ترها بدون هیچ ترسی چشمگیر بود.زهرا نوری نیارکی، رئیس امور پرستاری و مامایی بیمارستان فوق تخصصی صنعت نفت تهران هم در این گفت وگو با اشاره به اینکه همدلی مدیران با کادر درمان بسیار حائز اهمیت و نتیجه بخش بود، می گوید: همه نیروها حضور داشتند، اما برای برخی که از لحاظ روحی و روانی نیاز به خبرگیری از خانواده ها داشتند، مرخصی های کوتاه مدتی در نظر گرفتیم تا به خانواده سر بزنند، ضمن اینکه نیروی آنکال دائم در دسترس بودند. نکته مهمی که همه نیروها اذعان می کردند، حضور مدیران در کنار آنان بود که باعث دلگرمی و شعف می شد.وی ادامه می دهد: برای کارکنان پرستاری، مکانی در نظر گرفتیم تا بدون دغدغه از تأمین غذا، به امور ضروری برسند. تجهیزات اورژانس، وسایل پزشکی و اتاق عمل هم تهیه شد تا در صورت رخ دادن اتفاق خاص، آمادگی کامل جهت درمان فراهم باشد. برای کادر درمان و کارکنان گروه روان شناسی در نظر گرفتیم که خیلی با استقبال روبه رو و با صحبت و حمایت این گروه، تحمل شرایط برای نیروها راحت تر شد. موردی داشتیم که یکی از پرستاران، بسیار می ترسید و از سوی همسرش هم مورد عتاب و خطاب قرار می گرفت که چرا به صورت افراطی نگرانی که وی با ارجاع به واحد مشاوره، آسوده خاطر به کار بازگشت.نوری یادآور می شود: تنها مهدکودکی که در مدت ۱۲ روز جنگ فعال بود، همین مهدکودک بیمارستان بود که پذیرای فرزندان کارکنان بود.

تداوم حمایت های روحی روانی در جنگ

سمیه سروش، دکترای تخصصی روان شناسی بیمارستان فوق تخصصی صنعت نفت تهران، از دیگر افرادی بود که به سراغش رفتم تا از ضرورت حمایت های روانی در طول جنگ تحمیلی از او بپرسم. وی در این گفت وگو می گوید: نخستین اقدامی که بعد از جنگ انجام دادیم، ایجاد مشاوره های برخط و آنلاین بود چراکه خاصیت جنگ دوری از خانواده ها و ایجاد رعب، وحشت، ترس و اضطراب ناشی از جنگ است. اضطراب هایی که منجر به تغییر و تحول های جسمی و روحی می شود و حالت جنگ وگریز در بدن اتفاق می افتد؛ به همین دلیل در طول بحران، شاهد افزایش پرخاشگری، آسیب به خود و دیگری می شویم. وی ادامه می دهد: حتی از بروز پنیک و افسردگی پیشگیری می شود. طرح مشاوره های برخط و آنلاین به این صورت پیش بینی شد که پیامی در ابتدای تماس با ۱۵۱۹ پخش می شد و این افراد را به مشاوران متصل می کرد تا در مورد مسائل روحی و روانی خود صحبت کنند. این روند در دوران پسابحران هم ادامه خواهد داشت.