تقدیر از نقش بی‌بدیل کارشناسان بهداشت حرفه‌ای در ارتقاء ایمنی و سلامت در صنعت نفت

دکتر غلامرضا پیوندی سرپرست مدیریت بهداشت و HSE سازمان با اشاره به این قدمت و در اهمیت کار همکاران حوزه بهداشت حرفه ایی در گفتگو با روابط عمومی سازمان بیان داشت : کارشناسان بهداشت حرفه‌ای با مسئولیت‌های گسترده و پیچیده، به‌ویژه در محیط‌های بیمارستانی، وظیفه شناسایی عوامل خطر محیط کار، اولویت‌بندی مخاطرات و ارائه راهکارهای کاهش ریسک را برعهده دارند. با شکل‌گیری ساختار HSE در وزارت نفت، واحدهای بهداشت حرفه‌ای به‌صورت مجزا در شرکت‌ها و سازمان‌های زیرمجموعه ایجاد شدند.

وی در ادامه اظهار داشت : در سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت، کارشناسان بهداشت حرفه‌ای مسئولیت‌هایی فراتر از محدوده‌های معمولی دارند، آنان نه تنها در زمینه بهداشت حرفه‌ای بلکه در حوزه‌های ایمنی، محیط زیست، و فرایندهای بیمارستانی نیز فعالیت گسترده دارند .

دکتر پیوندی با تاکید بر اینکه حوزه کار این کارشناسان به دلیل ارتباط با سلامت همکاران و بیماران، از پیچیدگی و حساسیت بالایی برخوردار است، گفت: یکی از مهمترین وظایف کارشناسان بهداشت حرفه‌ای، شناسایی عوامل خطر محیط‌های کاری به‌ویژه در بیمارستان‌ها و مراکز درمانی است. این عوامل شامل مخاطرات شیمیایی، فیزیکی، ارگونومیکی، بیولوژیکی و... می‌شود که پس از شناسایی، اولویت‌بندی و ارائه راهکارهای کنترلی برای کاهش آن‌ها صورت می‌گیرد. برای نمونه، در حوزه شیمیایی، مواجهه با داروهای خطرناک، مواد ضدعفونی‌کننده و سایر ترکیبات شیمیایی مورد ارزیابی قرار می‌گیرد. 

سرپرست مدیریت بهداشت و HSE سازمان افزود : در زمینه مخاطرات فیزیکی نیز عواملی مانند میزان سر و صدای محیط کار، شدت نور، ارتعاش و طراحی ارگونومیک ایستگاه‌های کاری بررسی می‌شود این موضوع در بیمارستان‌ها اهمیت دوچندانی دارد؛ چرا که بیماری‌های اسکلتی عضلانی در پرستاران و بهیاران که مسوول جابجایی بیماران هستند، شیوع بالایی دارد. از سوی دیگر، کنترل عوامل بیولوژیکی و پیشگیری از عفونت‌های بیمارستانی نیز بخش مهمی از مسئولیت کارشناسان بهداشت حرفه‌ای است که در همکاری تنگاتنگ با حوزه بهداشت محیط و کنترل عفونت انجام می‌شود. 

دکتر پیوندی تصریح کرد : در حال حاضر،42 کارشناس بهداشت حرفه‌ای در سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت فعالیت دارند که با وجود نبود ساختار در چارت سازمانی، ایثارگرانه در حوزه‌های بهداشت حرفه‌ای، ایمنی و محیط زیست مشغول به فعالیت می‌باشند. فعالیت‌های آنان شامل شناسایی مخاطرات شیمیایی، فیزیکی، ارگونومیکی و زیستی در محیط‌های کاری به ویژه بیمارستان‌هاست.

وی بیان داشت : در کنار این وظایف، همکاران ما به عنوان نیروهایی مسئولیت پذیر فعالیت‌های گسترده‌ای در زمینه‌های دیگری همچون ایمنی انبارهای دارویی، پسماندهای بیمارستانی، بازرسی‌های ادواری از تأسیسات، نظارت بر پیمانکاران و بررسی صلاحیت‌های HSE آن‌ها، ایمنی سیستم‌های اعلان و اطفاء حریق و همچنین مشارکت فعال در طرح‌های مدیریت بحران و پدافند غیرعامل دارند. 

دکتر پیوندی در ادامه با اشاره به اینکه اطلاعات مربوط به معاینات و ارزیابی‌های محیط کار در سامانه جامع وزارت نفت ثبت می‌شود تا بر اساس داده‌های واقعی، تصمیمات مدیریتی صحیح و برنامه‌ریزی‌های آینده اتخاذ گردد.  گفت : یکی از پروژه‌های مهم که کارشناسان بهداشت حرفه‌ای در آن نقشی فعال دارند، انجام معاینات شغلی و ارزیابی‌های بهداشت شغلی کارکنان است. در این فرآیندها، خطرات شغلی هر فرد شناسایی شده و تطبیق وضعیت سلامت فردی با شرایط محیط کار سنجیده می‌شود.

وی در ادامه بیان داشت : در سال گذشته، ۸۵۴۱ مورد سنجش روشنایی محیط کار،۱۵۰۴ مورد ارزیابی ارگونومی ،۱۵۲ مورد اندازه گیری پرتوهای غیر یونیزان ،۱۲۰۵ مورد ارزیابی سیستم های تهویه بیمارستان ها،۱۷۰ مورد ارزیابی فشار مانومتریک در اتاق های عمل و ایزوله و بیش از ۲۴۷۶۳ مصاحبه شغلی در فرآیند   معاینات شغلی در  سازمان بهداشت صنعت نفت ارائه شده که نشان از گستردگی فعالیت و تعهد بالای این کارشناسان دارد.  همچنین قریب به ۷۰۰ مورد ارزیابی عوامل زیان آور شیمیایی در بخش های مختلف در راستای اجرای ماده ۶۵ قانون جوانی جمعیت انجام شده است.

سرپرست مدیریت بهداشت و HSE سازمان به نام گذاری سال ۲۰۲۵ توسط سازمان بین‌المللی کار با عنوان شعار «تحول در ایمنی و بهداشت حرفه‌ای با تکیه بر نقش هوش مصنوعی»  اشاره کرد و افزود :  ورود هوش مصنوعی به عرصه سلامت کار فرصت‌های بی‌نظیری برای شناسایی هوشمندانه خطرات، اولویت‌بندی دقیق ریسک‌ها و ارائه راهکارهای مؤثر فراهم می‌آورد. با این حال، باید هوشیار بود که در کنار فرصت‌ها، تهدیداتی مانند وابستگی بیش از حد به تکنولوژی، خطاهای ناشی از تصمیمات ماشینی و آسیب‌های اجتماعی ناشی از جایگزینی روابط انسانی با هوش مصنوعی نیز وجود دارد. 

دکتر پیوندی در پایان، ضمن قدردانی صمیمانه از تلاش‌ها و فداکاری‌های بی‌دریغ همکاران حوزه بهداشت حرفه‌ای سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت، این روز را به همه کارکنان سختکوش و شریف حوزه بهداشت حرفه‌ای تبریک گفت و خاطر نشان کرد که امیدواریم با حمایت‌های مدیرعامل سازمان، با ایجاد ساختار سازمانی شاهد تثبیت جایگاه شایسته این عزیزان در آینده نزدیک باشیم.