محمد مهران شهدادی مسوول تاسیسات بهداشت و درمان صنعت نفت شمال شرق کشور
بر اساس آمارهای جهانی از لحاظ بارندگی و تبخیر، ایران جزو کشورهای نیمه خشک و کم آب بشمار می آید . میزان متوسط بارندگی و تبخیر جهانی (پنج قاره) به ترتیب 800 و 485 و در ایران 240 و 180 میلی لیتر در سال است.
بنا بر گفته مسوولان وزارت نیرو اکنون 6 کلانشهر اصفهان، بوشهر، بندرعباس، شیراز، کرمان و مشهد و 289 شهر کشور در معرض تنش آبی قرار دارند یعنی منابع آب و مصرف در این شهرها در حالت سربه سر است. در این وضعیت، کنترل مصرف از سوی مشترکان بهویژه در ساعتهای اوج مصرف برای پایداری خدمات بسیار تعیین کننده است.
در صورت حرکت کند در جهت رفع بحران آب و عدم توجه به کاهش سرانه آبی در نگاه کلی اثرات زیانباری همچون بروز و تشدید اختلافات اجتماعی، مهاجرت، محدودیتهای کم آبی و تنشهای آبی در آینده نزدیک وجود خواهد داشت.
در حوزه اجتماعی فرهنگ سازی عمومی در جهت بهینه سازی مصارف آب ( صنعتی، شرب، کشاورزی ) با استفاده از راهکاری های علمی و عملی به کنترل و حل بحران کم آبی کمک بسزایی خواهد کرد.
راههای صرفه جویی در مصرف آب
چهل کلید طلایی که در زمینه صرفه جویی مصرف آب باید مدنظر داشته رعایت کنیم عبارتند از:
1- از تمامی قوانین و محدودیتهای حفاظت آب که ممکن است در محل زندگی شما اعمال شود، آگاه شوید و از آن تبعیت کنید.
2- از آب حفاظت کنید، چون زندگی ما به آن وابسته است. هیچگاه به دلیل اینکه فرد دیگری مسوول پرداخت آب بها است، آب را هدر ندهید.
3- موقع مسواک زدن شیر آب را باز نگذارید.
4- هنگام استحمام در فاصله بین شستن بدن و سرشویی، لزومی ندارد که شیرآب به طور پیوسته باز باشد.
5- برای دوش گرفتن در حمام، زمان آن را به کمتر از 5 دقیقه برسانید، با این روش ماهیانه حدود 3هزار لیتر آب صرفه جویی می شود.
6- در حمام از سر دوش کاهنده مصرف آب استفاده و یا آنرا تعویض کنید کنید.
7- بهتر است برای شستن سبزی ها ابتدا آنها را در ظرفی بخیسانید و سپس آب بکشید.
8- از جریان آب به منظور آب شدن یخ گوشت یا دیگر مواد غذایی منجمد استفاده نکنید.
9- فرزندان خود را در مورد نیاز به حفاظت از آب آگاه کنید. از خرید اسباب بازی ها و سرگرمی هایی که به یک جریان ثابت آب نیازدارند، خودداری کنید.
10- هنگام شستن سرویس های بهداشتی شیر آب را به طور مداوم باز نگذارید چون جریان دایم آب موجب هدر روی آن می شود.
11- برای آب دادن به درختان، بوته ها و گلها، از روش آبیاری قطره ای استفاده کنید.
12- برای نظافت حیاط به جای مصرف آب بهتر است از جاروب و یا آب تحت فشار(واتر جت) استفاده شود.
13- درباغچه خانه، درختان، بوته ها و چمن های بومی و مقاوم به خشکی که به آب کمتری نیازدارند و تحمل ماههای گرم تابستان را دارند، بکارید.
14- درمواقع جایگزینی یا افزودن گل و گیاه در باغچه خانه، گیاهی را انتخاب کنید که آب کمتری مصرف کند. به این طریق سالانه 2200 لیتر آب برای هر گیاه قابل صرفه جویی خواهد بود.
15- ضروری است برای اطمینان از سلامت لوله ها و شیرهای آب؛ آنها مرتباً کنترل شوند.
16- تمام شیلنگها، اتصالات و شیرها را مرتب کنترل کنید تا از نشتی آب جلوگیری شود.
17- ازنصب سیستم های آب تزیینی (مثل فواره ها) اجتناب کنید. مگر اینکه آب در سیستم بازیافت شود. همچنین سیستم را درجایی نصب کنید که تلفات کمی در اثر تبخیر و باد داشته باشیم.
18- لوله های آب منزل خود را عایق بندی کنید. عایق کاری روشی است که هدر رفتن آب را قبل از خروج آب گرم کاهش می دهد.
19- لوله های آب گرم را عایق بندی کنید تا برای رسیدن آب گرم به شیرآب، لازم نباشد آنرا بی جهت باز بگذارید.
20- هرگز آبی را که می توان به مصارفی نظیرآبیاری و ... رسانید، فاضلاب حساب نکنید.
21- ماشین های لباسشویی معمولاً مقدار زیادی آب مصرف می کنند. بنابراین اگر از تعداد دفعات کاربرد ماشین لباسشویی بکاهید، در مصرف اب صرفه جویی کرده اید.
22- یک کیسه نایلونی پراز شن و کاملاً در بسته را در مخزن توالت فرنگی و یا فلاش تانک قرار دهید تا مصرف آب را در هربار کشیدن سیفون کاهش دهید.
23- آب خنک مورد مصرف خود را همواره در یخچال نگهدارید تا مجبور نباشید شیر آب را برای مدتی بازبگذارید تا آب خنک شود.
24- برای نوشیدن آب به جای آنکه شیر آب را باز بگذارید، بهتراست چند قطعه یخ در لیوان قرار دهید و سپس شیر آب را بازکنید.
25- به کودکان آموزش دهیم تا با بستن بموقع شیر، از هدر رفتن آب جلوگیری کنند.
26- می توان از آبی که برای شستن سبزی ها و دست و صورت استفاده می شود، به وسیله لوله کشی و هدایت آن به سمت فلاش تانک، هدایت در توالت استفاده نمود.
27- فلاش تانک هایی که نشتی دارند، آب را به داخل کاسه توالت هدر می دهند.
28- به جای شستن اتومبیل با شیلنگ آب، از یک سطل آب هم می توان استفاده کرد.
29- درحالی که کمبود آب در شهر احساس می شود، لزومی به شستشوی پیاده روی مقابل مغازه و منزل نیست.
30- هنگام احداث ساختمان از کارگران بخواهید از آب تصفیه شده استفاده نکنند.
31- زمانی که سرگرم آب دادن باغچه و گلهای منزل هستید با شنیدن صدای زنگ تلفن یا زنگ در بهتر است ابتدا شیر آب را ببندید و بعد به آنها پاسخ دهید.
32- تا حد امکان از آب شرب برای فضای سبز استفاده نشود. باغچه را در شب یا صبح زود آبیاری کنید تا از تبخیرآب جلوگیری شود.
33- نصب کولر در سایه و با استفاده از پوشش مناسب و جلوگیری از نشت آب کولرهای آبی، باعث صرفه جویی زیادی در مصرف آب می شود.
34- زماني که به مسافرت می روید، ضروری است شیر فلکه بعد از کنتور آب را ببندید. تا از وقوع هرگونه حادثه پیشگیری شود.
35- در مراکز آموزشی و مدارس به کودکان و دانش آموزان محدودیت منابع آب و روش های صرفه جویی آن را آموزش دهیم.
36- کارکرد کنتور در زمانی که همه شیرهای آب بسته است، دلیل تلف آب از لوله های داخل ساختمان می باشد که در نتیجه آن، مقدار زیادی آب به هدر رفته و هزینه آن را شما خواهید پرداخت.آنرا بطور ادواری کنترل کنید.
37- درمحل کار، کارکنان را به صرفه جویی در مصرف آب تشویق کنید.
38- گروه های فرهنگی، غیر دولتی را به ایجاد و ارتقای فرهنگ حفاظت از آب در میان کودکان و بزرگسالان تشویق کنید.
39- هرگونه اتلاف قابل توجه آب، شکستگی لوله ها و هدر رفتن آب در هر نقطه را به مرکز ارتباطات مردمی (تلفن 122) اطلاع دهید.
40- تعویض واشر شیر آب برای جلوگیری از چکه کردن آب کار دشواری نیست.
مشارکت و ارایه نقطه نظرات و پبشنهادات عملی همکاران محترم جهت صرفه جویی در مصرف آب مزید امتنان خواهد بود.