از درمان تا اردوهای جهادی

در حال حاضر این سازمان در 15منطقه جغرافیایی که اهواز، آبادان، آغاجاری، گچساران، استان بوشهر، مسجدسلیمان، تهران، اصفهان، مرکزی و لرستان، شمال کشور، شمال غرب کشور، شمال شرق کشور، غرب کشور، فارس و هرمزگان و ماهشهر را شامل می‌شود، خدمات درمانی و بهداشتی ارائه می‌کند.این خدمات از طریق 9 بیمارستان، یک دی کلینیک، 23پلی کلینیک، 58 درمانگاه خانواده، 94 درمانگاه سلامت کار و 124 مرکز پزشکیاری ارائه می‌شود. افزون بر موارد اخیر، سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت به همراه 15 منطقه عملیاتی زیرپوشش خود، با آغاز شیوع کرونا در کشور و جهان آرایش جدیدی به خود گرفت و علاوه بر تبدیل برخی مراکز درمانی به لاین‌های خاکستری به بومیان مناطق نیز خدمات ارائه می‌کند. اهمیت مطالب مذکور، دستمایه‌ای برای گفت‌وگو باسید مهدی‌هاشمی، مدیرعامل سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت شد که در ادامه می‌خوانید:

•    مسؤولیت اجتماعی، یکی از مباحث مورد توجه در صنعت نفت بوده که وزیر نفت نیز از آغاز به کار دولت سیزدهم بر آن تاکید ویژه ای داشته است. لطفا بفرمایید که سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت و مناطق 15 گانه آن در این زمینه چه اقدام‌هایی انجام داده‌اند؟
مسؤولیت اجتماعی و ادای به این تکلیف، در رأس تمام اقدام‌های سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت قرار دارد و وزیر نفت نیز به آن توجه ویژه‌ای دارند. سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت در این زمینه، مسؤولیت سلامت و جمعیت پیرامون را عهده‌دار است. اقدام‌های مربوط به برنامه‌های توسعه‌ای مناطق کم برخوردار را در برنامه داریم و در این بخش، اردوهای جهادی راه‌اندازی کرده‌ایم. مصداق این امر هم امدادرسانی در زلزله اخیر جنوب کشور است. بر اساس الزام‌های موجود، سازمان امکان دریافت حداکثر معادل تعرفه عمومی غیردولتی از بیماران بومی مناطق عملیاتی تحت پوشش یکی از سازمان‌های بیمه‌گر را به ازای ارائه خدمات درمانی دارد، در حالی که هزینه واقعی ارائه این خدمات، حتی از تعرفه خصوصی در مناطق یاد شده بیشتر است و با نبود توازن، هزینه‌های انجام شده برای ارائه خدمت به جمعیت مذکور در قبال دریافتی سازمان از بیمه‌ها با فرانشیز بیمه شدگان رو به رو هستیم. با این وجود در مراکز آغاجاری، جم و...، خدمات درمانی به مردم بومی منطقه با تعرفه دولتی ارائه می‌شود.

•    هر یک از مناطق چند درصد از خدمات خود را در اختیار بومیان قرار می‌دهند؟

در مناطق خارک، هرمزگان، جنوب شیراز، خوزستان شامل اهواز، مسجد سلیمان، آغاجاری، ماهشهر و همچنین گچساران شرکت‌ها توافق کرده‌اند تا همسو با مسؤولیت اجتماعی، تعرفه‌های مازاد را پرداخت کنند. اکنون نسبت ارائه خدمات سرپایی و اورژانس سازمان بهداشت و درمان صنعت، به بومیان منطقه خارک 100 درصد، توحید جم 90 درصد، آغاجاری 40 درصد و مسجد سلیمان 60 درصد است.

•    برگزاری اردوهای جهادی یکی از محورهای مسؤولیت اجتماعی است. لطفا در این زمینه بفرمایید تاکنون چه اردوهایی از سوی سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت برگزار شده و در چه مناطقی بوده است؟

همانطور که اشاره شد، عمل به مسؤولیت اجتماعی، یکی از مهم‌ترین رسالت‌هایی است که سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت بر آن تاکید دارد و اردوهای جهادی نیز بر همین اساس برگزار می‌شود. در این زمینه بهداشت و درمان صنعت نفت مسجد سلیمان درسال گذشته و امسال تاکنون در مجموع 10 اردوی جهادی را در مناطق محروم برگزار کرده و معاینه یکهزار و 863 نفر را در کارنامه دارد.همچنین بهداشت و درمان صنعت نفت آغاجاری نیز طی دو سال اخیر با برگزاری یک اردوی جهادی، معاینات پزشکی و خدمات درمانی را برای 600 نفر به صورت رایگان انجام داده است.بهداشت و درمان صنعت نفت بوشهر‌، خارگ و عسلویه نیز 300 مورد معاینات پزشکی را در کارنامه اردوی جهادی خود دارند و بهداشت و درمان صنعت نفت ماهشهر نیز این سال‌ها 5 اردوی جهادی برگزارکرده است. از دیگر برنامه‌های اردوی جهادی بهداشت و درمان صنعت نفت می‌توان به حوزه سلامت روان اشاره کرد. برنامه عملیات سلامت روان با اهداف اجرای برنامه آموزشی خود مراقبتی برای حداقل 20 درصد جمعیت هدف، اجرای برنامه آموزشی مهارت فرزند پروری برای حداقل 20 درصد والدین کودکان 2-12 سال، تربیت رابطان سلامت برای هر منطقه 1 نفر و اجرای طرح غربالگری سلامت روان در سلامت کار و خانواده برگزار شده است.


•    آیا دانشگاه‌های طرف قرارداد با سازمان بهداشت ودرمان صنعت نفت ملزم به رعایت ارائه خدمات هستند؟
تامین نیروی انسانی متخصص برای ما بسیار مهم است. به همین دلیل، در این زمینه با دانشگاه‌ها در در حال مذاکره هستیم و ازدانشگاه‌های طرف قرارداد انتظار داریم در تامین پزشک به ما کمک کنند.

•    یکی از مهم‌ترین مطالبات مراجعه‌کنندگان به مراکز درمانی، حضور پزشک در بیشتر روزهای هفته است. برای پاسخگویی به این مطالبه اقدام خاصی انجام شده است؟
این یک انتظار است و حتی در بیمارستان شهرهای بزرگ مانند تهران نیز برخی نیروی متخصص، بویژه فوق تخصص بیشتر از 2 تا 3 روز در هفته در بیمارستان حضور ندارند. نمی‌توانیم متخصص چشم پزشک را تمام روز هفته در مناطقی با جمعیت محدود، در اختیار داشته باشیم. در این مورد، باید فرهنگ سازی صورت گیرد تا مراجعه کنندگان، خود را با روزهای حضور پزشک متخصص هماهنگ کنند. اکنون تامین مالی سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت، جوابگوی تامین پزشکان متخصص و حضور دائم آنها در مناطق نیست.

•    دریافت خدمات درمانی، یکی از موضوع‌های اصلی برای ماندگاری کارکنان در مناطق عملیاتی است. سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت چه خدماتی به نیروهای انسانی ارائه می‌کند؟
یکی از اصول اولیه در جذب کارکنان و ماندگاری آنها در مناطق، توجه به حوزه سلامت کارکنان شاغل و خانواده‌هایشان است.این امر در زمان کرونا اوج گرفت و در این خصوص آمبولانس‌های تیپ B از زمان کرونا در مناطق عملیاتی مسجد سلیمان، عسلویه، ماهشهر و... اختصاص داده شد و پزشکان متخصص از جمله داخلی، زنان، اطفال و بیهوشی را نیز تعیین کرده‌ایم.
ضمن آنکه در مناطق ماهشهر، آغاجاری، عسلویه و جم، بیمارستان تخصصی راه‌اندازی و یکسری متخصصان مورد نیاز نیز برای آنها جذب کرده‌ایم که خدمات درمانی به جمعیت بومی و کارکنان ارائه می‌دهند. برای ماندگاری نیروهای متخصص در داخل مناطق کم برخوردار نیز برخی نیروها از دانشگاه‌ها و مناطق برخوردار تامین شده‌اند و هزینه‌های آنها بیشتر از تعرفه مراکز خصوصی است که شامل هزینه‌هایی مانند اسکان و پرواز می‌شود.

•    آیا در اعزام‌های پزشکی محدودیت‌هایی وجود دارد؟
خیر، اعزام پزشکی بر اساس امکانات درمانی در منطقه و شیوه نامه‌های بازنگری شده انجام می‌شود، ضمن اینکه با هدف افزایش دسترسی خدمات و کاهش نیاز به اعزام‌های پزشکی در مناطق مختلف با بیش از 1900 مرکز درمانی قرارداد بسته ایم و مناطق، اختیار بالایی در خصوص عقد قرار داد با بیمارستان یا درمانگاه‌های مختلف دارند و نسبت به گذشته، تعداد مراکز طرف قرارداد حتی از مراکز طرف قرارداد صندوق بازنشستگان صنعت نفت نیز بالاتر است.

•    اکنون سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت چه طرح‌های نیمه تمامی در دست اجرا دارد و چه طرح‌هایی پایان یافته است؟
بیمارستان مسجد سلیمان، مشکل ساختاری و بیمارستانی داشت که با توجه به سیاست‌های وزیر نفت مقرر شد، بیمارستان جدید در جوار بیمارستان فعلی ساخته و تجهیز شود که از مهر امسال ساخت آن آغاز می‌شود. بیمارستان گچساران نیز فرسوده است که مقرر شده ساخت بیمارستان نیمه کاره آن به اتمام برسد و تلاش داریم تا هرچه سریع‌تر 30 درصد باقیمانده این بیمارستان نیز ساخته شود. اکنون 20 درصد از ساخت بیمارستان آبادان نیز مانده و بیمارستان سرخس نیز ساخته و راه‌اندازی شده است. بیمارستان هزار جریب اصفهان نیز کامل شده و بیمارستان شاهین شهر نیز نیمه تمام بوده که دستور آن برای تامین اعتبار گرفته شده است. ضمن آنکه دو اورژانس پیش بیمارستانی نیز برای عسلویه طراحی و یکی از آنها در حال تاسیس و بهره‌برداری است. اورژانس پیش بیمارستانی سوانح سوختگی نیز در ذیل آن در عسلویه و ماهشهر طراحی شده است.

•    با توجه به ورود موج هفتم کرونا در کشور بفرمایید که سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت از ابتدای آغاز این ویروس چه خدماتی ارائه کرده و در ادامه چه اقداماتی در دستور کار دارد؟ بر اساس آمار موجود، می‌توان گفت که تعداد مبتلایان افزایش یافته است، از این رو از کارکنان تقاضا دارم نکات بهداشتی مانند استفاده از ماسک و واکسیناسیون را در راس کار خود قرار دهند و دریافت واکسن دوز سوم برای تمام کارکنان الزامی است. برای تلقیح دوز چهارم واکسن نیز تابع تصمیمات کشوری هستیم و مراکزی را برای تزریق واکسن دوز چهارم در نظر خواهیم گرفت.

•    آیا آماری دارید که تا کنون چند دوز واکسن تزریق شده است؟ بالای 93 درصد جمعیت تحت پوشش سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت دوز یک و دو و نزدیک به 70 درصد نیز دوز سوم واکسن را دریافت کرده‌اند و در این زمینه نسبت به سطح کشور پیشگام بوده ایم. تعداد واکسن دوز اول 112 هزار و 577، تعداد واکسن دوز دوم 81 هزار و 866 و تعداد واکسن دوز سوم نیز 32 هزار و 528 بوده و در مجموع کل واکسن شرکتی 226 هزار و 972 دوز و کل واکسن غیر شرکتی نیز 224 هزار و 898 دوز بوده که مجموع واکسن‌های شرکتی و غیر شرکتی تزریق شده به 451 هزار و 870 دوز می‌رسد. جمع کل هزینه‌های مربوط به کرونا در سال 1399 به یک تریلیون و 891 میلیارد و 718 میلیون ریال رسید و این میزان در سال 1400 به سه تریلیون و 694 میلیارد و هزار و 32 میلیون ریال افزایش یافت. متوسط هزینه سالانه نیز دو تریلیون و 792 میلیارد و 857 میلیون ریال است.

•    از ابتدای شیوع بیماری کووید 19 تا کنون، چه اقدام‌هایی برای مقابله و پیشگیری با آن انجام داده‌اید؟از آغاز شیوع کرونا در سطح جهان و کشور، اجرای پروژه‌های بهبود وضعیت تاسیسات و تهویه فضاهای عفونی و ایزوله، راه‌اندازی 200 تخت ایزوله عفونی یا فشار منفی در بیمارستان‌ها را انجام داده ایم، . ضمن آنکه به منظور دسترسی راحت‌تر بیماران، سامانه غربالگری کووید 19 را به صورت تلفنی راه اندازی و 23 دستگاه ونتیلاتور برای بیمارستان‌های سازمان خریداری کرده‌ایم. از همان ابتدا 60 تیم واکنش سریع در سطح مناطق عملیاتی صنعت نفت مستقر شدند و از اعزام یکهزار و 835 نفر از کارکنان اقماری به منطقه عملیاتی نیز جلوگیری شده است. همچنین کمیته‌های شرایط اضطراری شرکت‌های اصلی و فرعی سطح دو و سه برگزار شده و بر انجام خدمات تریاژ خاکستری در مراکز درمانی و بیمارستانی نظارت داشته ایم و بیش از 450 هزار نفر شاغل رسمی و غیر رسمی مناطق عملیاتی را به صورت غیر حضوری پایش کرده‌ایم. ساختار مدیریت پاندمی کووید 19 در ستاد و مناطق سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت مستقر شده، ذخیره دارو، لوازم و تجهیزات پزشکی سرمایه‌ای و مصرفی از قبل پیش‌بینی شده و بیش از 70 دستورالعمل مبتنی بر اصول علمی با در نظر گرفتن قابلیت‌های اجرایی و منابع در دسترس نیز طراحی و تدوین شده است.

•    همسو با توسعه خدمات مراقبتی بیماران مبتلا به کووید 19 در سطح مراکز سازمان، چه تجهیزات پزشکی سرمایه ای خریداری شده است؟سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت، با هدف ارائه خدمات به بیماران، اقدام به خریداری تجهیزات پزشکی سرمایه‌ای کرده که از آن جمله می‌توان به 25 دستگاه ونتیلاتور ثابت و پرتابل، سه دستگاه سی تی اسکن، 271 تخت بستری الکتریکی ویژه و معمولی به همراه کمد و میز، 52 مانیتور علایم حیاتی پرتابل و بد ساید، 20 دستگاه ECG، 6 دستگاه سل کانتر فول دیف و پارت دیف، 7دستگاه اتوآلایزر بیوشیمی، 56 عدد الکتروشوک و AED، 103 عدد پمپ سرنگ اشاره کرد.  از دیگر تجهیزات خریداری شده عبارتند از: 17 دستگاه اکوکاردیوگرافی و سونوگرافی ثابت و پرتابل، یک دستگاه ام آر آی، یک دستگاه لایزای اتوماتیک، سه دستگاه پی سی آر، دو دستگاهDR، یک دستگاه اکسیژن ساز و مخازن نگهداری، سه دستگاه انژکتور دوال ماده حاجب CT و یک ماشین بیهوشی.

•    چه خدماتی در بخش توسعه درمانی و پاراکلینیکی ارائه شده است؟به منظور ارائه خدمت به کارکنان و مراجعه‌کنندگان، آزمایشگاه PCR و بخش اختصاصی کرونا و ایزوله و بخش تریاژ و لاین خاکستری را راه‌اندازی کرده‌ایم. علاوه بر موارد ذکر شده، سم پاشی، گندزدایی و ضد عفونی، تعمیرات و خرید اکسیژن مایع و شارژ کپسول را تهیه و در اختیار مراکز درمانی قرار داده‌ایم.

•    اکنون بیشتر آمبولانس‌هایی که دراختیار دارید، فرسوده هستند. برای نوسازی آن چه برنامه‌هایی در دستور کار است؟ به طور کلی ناوگان آمبولانس سازمان به نوسازی نیاز دارد. اکنون 150 دستگاه آمبولانس سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت عمر بالای 15 سال دارند و سال 1399 خرید 10 دستگاه تایپ)B بنز اسپیرینتر بنزینی و دیزل) برای مناطق عملیاتی انجام شده است.

•    در دوران پسا کرونا، مبحث سلامت روان مطرح است بفرمایید که در این زمینه چه اقدام‌هایی از سوی سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت صورت گرفته است؟ مبحث سلامت روان در پاندمی کرونا، بسیار مهم است و بر اساس مطالعات انجام شده، بیشتر آسیب‌های پسا کرونا، موضوع آسیب‌های روان است که در این زمینه با هماهنگی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی کشور، شورای تخصصی بهداشت و روان را راه اندازی کردیم و یک مرکز سلامت روان نیز در محیط عملیاتی عسلویه با نظارت سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت ایجاد شده و تمامی مراکز از جمله مشهد، تبریز و... از طریق شورای تخصصی باهم ارتباط دارند و دستورالعمل‌های بهداشتی برای آنها نوشته شده تا هم به آنها آموزش داده شود و هم دستورالعمل‌های آماده شده را در حوزه بهداشت و درمان صنعت نفت توزیع کنند. اکنون مجوزی از شورای معاونین وزارت نفت نیز گرفته‌ایم تا هر موسسه‌ای که بخواهد در حوزه سلامت روان ورود کند، نظارت سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت را نیز داشته باشد. در مناطق عملیاتی مباحث دیگری مانند اقماری بودن، جدایی از خانواده و... نیز در سلامت روان آنها علاوه بر کرونا از گذشته تاکنون تاثیرگذار بوده است.

•    یکی از رویکردهای جدید سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت، توجه به جوانگرایی است. لطفا در این زمینه توضیح دهید؟اکنون سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت به سمت جانشین پروری حرکت می‌کند و این رویکرد در برخی قسمت‌ها انجام شده و برای بها دادن به انگیزه نیروی جوان سعی داریم آنها را جایگزین نیروهای قدیمی کنیم. سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت در مبحث جوانگرایی پیشگام بوده و می‌خواهیم این رویکرد به دیگر بخش‌های بهداشت و درمان نیز تسری یابد. جوانگرایی را از ستاد سازمان آغاز کرده‌ایم که در تمامی مناطق نیز گسترش خواهد یافت.

•    تغییر چارت سازمانی، یکی دیگر از رویکردهای جدید سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت است. این سازمان چه برنامه‌هایی را در این خصوص در دستور کار دارد؟در گذشته مدیرعامل سازمان، معاونت سلامت، معاونت پشتیبانی و بخش اداری و مالی در راس قرار داشت و زیر مجموعه معاونت سلامت نیز بخش‌های سلامت کار و بهداشت، پزشک خانواده، درمان، دارو و تجهیزات پزشکی و درمان غیر مستقیم بود. از این رو به منظور ارائه خدمات بهتر به مراجعه‌کنندگان، معاونت سلامت به 5 مدیریت تقسیم شد که عبارتند از: مدیریت بهداشت و اچ اس ای، مدیریت درمان غیرمستقیم و بیمه‌گری، مدیریت امور درمان، مدیریت تجهیزات کالا و دارو و مدیریت عملیات سلامت. با این تغییر، ساختار مدیریت‌ها تخصص یافته‌تر می‌شود و هر بخشی در حوزه تخصصی خود کار می‌کند که مدیرعامل سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت، هدایت و تکامل این سیستم را عهده‌دار خواهد بود.

•    در حذف ارز ترجیحی در بودجه سال آینده و پیامدهای ناشی از آن در هزینه‌های خرید دارو و اقلام مصرفی پزشکی سازمان چه اقداماتی صورت خواهد گرفت؟با حذف ارز ترجیحی در بودجه سال آینده، هزینه‌هایی بیش از 3 برابر مبالغ فعلی در بخش اقلام پزشکی به سازمان تحمیل خواهد شد که بودجه جاری پیش بینی شده برای سال آینده، کفاف انجام هزینه‌های اضافی را نخواهد داد. از سوی دولت یا وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی کمکی به سازمان بهداشت و درمان نفت تعلق نخواهد گرفت و با وجود حذف ارز ترجیحی، مراکز درمانی خارج از صنعت نفت به مراتب، شرایط سخت تری را تجربه خواهند کرد که در خصوص تأمین بودجه، رایزنی‌هایی در حال انجام است.

•    نحوه استرداد هزینه‌های سازمان از صندوق بازنشستگی چگونه خواهد بود؟بهتر است همچون گذشته با حداقل تعرفه خصوصی برای بیماران بستری موافقت شود. همچنین موارد خاص نظیر به کارگیری پزشکان صاحب نام در بیمارستان‌های ملکی، مطابق توافقات فی مابین پرداخت شود.

•    در پایان اگر موضوعی باقیمانده که می‌خواهید از این طریق اطلاع رسانی کنید، بفرمایید؟

دستورالعمل پرداخت کارانه، آماده و به معاونت توسعه مدیریت و منابع انسانی ارجاع شده تا مفاد آن با قوانین و مقررات مطابقت داده شود. جزییات تعیین سقف نیروهای پیمانکاری پیراپزشکی برای مناطق توسعه‌ای تهیه و به معاونت توسعه و مدیریت منابع انسانی ارجاع شد و نتیجه به سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت ابلاغ می‌شود. ضمن آنکه سه موضوع مشکلات طرح طبقه‌بندی مشاغل گروه‌های پیراپزشکی سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت، اصلاح ساختار و تشکیلات، بن بست رتبه‌بندی گروه‌های پزشکی و موضوع شیوه تعامل با شرکت نفت فلات قاره، روش اخذ سرانه از آن و الزام دریافت خدمات از مراکز ملکی سازمان در دستور کار معاونت توسعه مدیریت و منابع انسانی قرار گرفته است.

 خبرنگار : سمیه راهپیما