نسخه قدیم سال جهش تولید با مشارکت مردم

امروز پنج شنبه ۹ فروردین ۱۴۰۳ ۱۴:۴۷
 

اخبار

کارکنان بهداشت و درمان نفت شمالشرق کشور از حال و هوای کار خود با « مشعل» حرف زده اند/خدمات کامل پزشکی در ایام نوروز

در جریان توسعه و گسترش صنایع نفت در بیشتر نقاط کشور، به منظور استفاده مردم از این ثروت خدادادی در سال 1330 نخستین فاز انبار نفت شماره (یک) در مشهد مقدس، احداث و در سال 1345 اولین واحد درمانی در نزدیکی تاسیسات نفتی با امکانات اولیه و ابتدایی شروع به کار کرد.برای مراقبت از سلامت جسم و روان کارکنان صنعت نفت، سال 1351 نخستین درمانگاه مستقل از تاسیسات نفتی در خیابان گلستان مشهد تاسیس شد.

 به موازات پیشرفت و توسعه واحدهای مختلف صنعت نفت و نیاز به مراقبت از سرمایههای انسانی که بار توسعه را بر دوش میکشند و خانوادههای آنان، در سال 1369 با خرید ساختمانی به مساحت 3 هزار و 800 متر مربع، ستاد بهداشت و درمان صنعت نفت مشهد ایجاد شد. این مرکز با تجهیز و به کارگیری کادر درمانی به عنوان پزشک خانواده بزرگ صنعت نفت استان خراسان، شرق کشور یعنی منطقهای با وسعت جغرافیایی بیش از 329 هزار و 600 کیلومتر مربع، جمعیت طبی بیش از 30 هزار نفر را تحت پوشش دارد. به لحاظ گستردگی منطقه عملیاتی، این مرکز در سال 1386 به بهداشت و درمان صنعت نفت شمال شرق کشور تغییر نام یافت. اکنون در زمان بالندگی صنعت نفت، این مرکز وظیفه تامین سلامت جسم و روح این خانواده 30 هزار نفری را با 5 مرکز بهداشتی درمانی، 4 مرکز طب صنعتی و اورژانس، 5 مرکز پزشکیاری و 261 مرکز درمانی طرف قرارداد در استان‌های خراسان رضوی، خراسان شمالی، خراسان جنوبی، سیستان و بلوچستان، سمنان و کرمان به عهده دارد. توسعه روز افزون شرکتهای صنعت نفت و گاز و برپایی مجتمعهای صنعتی، آغاز راهی است که نیازمند گسترش بیش از پیش فضا، امکانات پزشکی و به کارگیری مراکز درمانی مجهز است و در این زمینه ساخت بیمارستان 42 تختخوابی در سرخس و احداث دی کلینیک تخصصی در مشهد را در اولویت برنامههای خود داشته است.

بهداشت و درمان صنعت نفت شمال شرق کشور، علاوه بر اینکه 6 استان را تحت پوشش دارد، در روزهای خاص مانند نوروز از اهمیت بسزایی برخوردار است و برنامههایی را در دستور کار خود دارد. به دلیل اهمیت این موضوع، هفته نامه «مشعل» پای صحبت کارکنان و مراجعه کنندگان درمانگاه شبانه روزی مشهد و بیمارستان غدیر سرخس نشسته است که مشروح آن را در ادامه میخوانید: مهدی نصر آبادی، رئیس دارو و درمان بهداشت و درمان منطقه شمال شرق کشور و با 17 سال سابقه کار، در مورد ارائه خدمات در ایام نوروز میگوید: درایام نوروز تمامی خدمات بر اساس برنامه ریزی منظم به کارکنان ارائه شد، به همین منظور مکاتبات و تنظیم برنامه پزشکان و سایر کادر اداری و غیر اداری با دیدگاه شرایط بحرانی از بهمن ماه سال 96 آغاز شد.

او با اشاره به مسئولیت اجتماعی در این منطقه ادامه میدهد: مسئولیت اجتماعی سازمانها در این منطقه، بوضوح قابل لمس است. ارائه خدمات رایگان درمانی و پذیرایی از بیش از 20 نفر از آسیب دیدگان حادثه آتش سوزی آپارتمان چهارطبقه جنب درمانگاه مشهد در سال 95 همکاری نزدیک با معاونت آموزش و پرورش کودکان استثنایی خراسان رضوی از سال 93 تا کنون، تامین پزشک عمومی بیمارستان دولتی لقمان سرخس در 8 ماهه اول سال 96که با مشکل نبود پزشک عمومی مواجه بود، اعزام آمبولانس برای بیماران غیر شرکتی سطح شهر سرخس به مشهد بنا بر درخواست بیمارستان لقمان در شرایط اورژانسی، ویزیت روزانه 20 نفر از کودکان سطح شهر در کلینیک اطفال سرخس و حدود 15 نفر  از مادران در کلینیک زنان سرخس و همچنین همراهی با آستان قدس رضوی و پالایشگاه گاز شهید هاشمینژاد در ویزیت رایگان و خدمات تخصصی به 1300 نفر از روستاییان منطقه سرخس و خانگیران در روستا و بیمارستان غدیر صنعت نفت سرخس در دی ماه 96 همه و همه شاهدی بر اجرای طرحهای مسئولیت اجتماعی در منطقه شمال شرق است.رئیس دارو و درمان بهداشت و درمان منطقه شمال شرق کشور به ارائه خدمات درمانی مشهد میپردازد و میگوید: در تلاش هستیم تا بدون توسعه نیروی انسانی، خدمات بهتری ارائه دهیم. در این زمینه تعداد روزهای کلینیکهای تخصصی را با همان نیروی انسانی افزایش دادهایم و توانسته ایم شرایطی ایجاد کنیم تا کارکنان با انگیزه بیشتری کار کنند. به گفته او، در راستای اقتصاد مقاومتی، سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت باید هزینههای خود را کمتر و ارائه خدمات را بیشتر کند.

نصر آبادی در ادامه به مشکلات بیمارستان غدیر سرخس اشاره میکند و میگوید: شهر سرخس، شیعه و سنی نشین است و نزدیک به 100 هزار نفر جمعیت با آب و هوایی گرم دارد و منطقهای محروم است. به دلیل دوری راه و سختگذر بودن منطقه بجز بومیان و کارکنان صنعت نفت، کسی تمایل به ماندن  در اینجا ندارد. رئیس دارو و درمان بهداشت و درمان منطقه شمال شرق کشور میافزاید: اکنون 5 هزار نفر از کارکنان صنعت نفت به همراه خانوادههایشان در شهر سرخس ساکن هستند. مهمترین چیزی که آنها را راضی میکند تا با وجود کمبود امکانات در منطقه بمانند، بعد از مسائل حقوقی، امکانات رفاهی و درمانی است. به همین دلیل ضرورت ایجاد امکاناتی که شهرها را به هم نزدیک کند نیز احساس میشود که  میتوان از حمل و نقل ریلی سریع در این زمینه استفاده کرد. تلاش داریم تا از حداقل امکانات، حداکثر استفاده را ببریم.او ادامه میدهد: خدماتی که تا کنون بهداشت و درمان شمال شرق به کارکنان صنعت نفت داده، در قالب مراکز بهداشتی و درمانی مانند درمانگاه بوده است. از یک سال گذشته که بیمارستان صنعت نفت با حمایت وزارت نفت و پالایشگاه گاز شهید هاشمینژاد ساخته شد، مرکز ما با همان امکانات قبلی به این بیمارستان منتقل شد و توانستیم خدمات خود را گسترش دهیم.به گفته او، ساختار نیروی انسانی این بیمارستان از قبل طراحی نشده و با چالشهایی در تامین منابع تخصصی درمانی مواجه هستیم که در یک سال و نیم اخیر، رایزنیهای متعددی با فرمانداری منطقه، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، وزارت نفت و آستان قدس رضوی انجام شده و آنچه تاکنون توانستهایم فراهم کنیم، از سوی بهداشت و درمان صنعت نفت بوده که با مجوزهای اخذ شده، موفق به ایجاد کلینیکهای داخلی، اطفال و زنان شدهایم، اما برای راهاندازی اتاقهای عمل و... باید با ارگانهای دیگر هماهنگ شویم.

نصر آبادی ادامه میدهد: ظرفیتها در بیمارستان غدیر سرخس محدود است و باید پاسخگوی ساکنان سطح شهر باشیم. با توجه به کمبود پزشک متخصص زنان در سطح شهر، تنها یک متخصص اطفال رسمی نفت در سرخس وجود دارد که به همین دلیل، علاوه بر کارکنان صنعت نفت، پذیرش آزاد هم زیاد داریم. همچنین چند دستگاه آمبولانس با هدف ارائه خدمات به کارکنان صنعت نفت این شهر خریداری شده است، اما این خدمات را به بیمارستان لقمان نیز در صورت نیاز ارائه میکنیم.رئیس دارو و درمان بهداشت و درمان منطقه شمال شرق کشور میگوید: آنچه که یک مقدار کار را برای ما و وزارت نفت سخت میکند، انتظاراتی است که ساکنان شهر سرخس از ما دارند.
پیشگیری مقدم بر درمان

پیشگیری مقدم بر درمان

وحید مالکی، رئیس بهداشت و درمان صنعت نفت شمال شرق کشور است. او 9 سال در منطقه جنوب کشور فعالیت کرده و در این مدت، معاون و رئیس بیمارستان بوده است و زمانی که به بهداشت و درمان شمال شرق آمده، ابتدا معاون درمان بوده و از سه سال گذشته تاکنون به عنوان رئیس بهداشت و درمان این منطقه فعالیت میکند. به گفته او، منطقه شمال شرق کشور حدود 30 هزار نفر از کارکنان صنعت نفت را تحت پوشش دارد که از این تعداد 12 هزار نفر در خراسان رضوی، نزدیک به 5 هزار و 800 نفر در منطقه سرخس، نزدیک به 2 هزار و 700 نفر در استان سمنان، 2 هزار و 400 نفر در استان کرمان، نزدیک به 2 هزار و 800 نفر در استان خراسان شمالی با مرکزیت بجنورد و نزدیک به یک هزار و 700 نفر در استان سیستان و بلوچستان هستند. از این رو بر اساس سیاستهای ابلاغی که در وزارت نفت انجام میشود، هر توسعهای در سطح صنعت نفت، نیازمند پشتیبانی از مناطق است که در این میان، انتظار پشتیبانی از سازمان بهداشت و درمان بیشتر میشود. مالکی ادامه میدهد: بهداشت و درمان صنعت نفت منطقه شمال شرق، تقریبا 40 درصد از خاک کشورمان را تحت پوشش دارد و به 6 استان کشور شامل کرمان، سیستان و بلوچستان، خراسان جنوبی، خراسان رضوی، خراسان شمالی و سمنان به دو صورت مستقیم و غیر مستقیم خدمات ارائه میکند. شهرهایی که سازمان بهداشت و درمان در آنها مراکز ملکی دارد، مانند مشهد، بجنورد، زاهدان و سرخس خدمات به صورت درمان مستقیم ارائه میشود، مهمترین وظایف ما در 6 استان تحت پوشش، ارائه خدمات غیر مستقیم است، به این صورت که با عقد قراردادهایی که با مراکز درمانی مختلف دولتی و خصوصی (بیمارستانی یا سرپایی) داریم، سعی میکنیم بستههای خدمتی را برای همکارانمان در وزارت نفت آماده کنیم؛ اما مشکلات این مناطق بسیار زیاد است، مانند محرومیتهای نوار شرقی ایران و محرومیتهایی که در استانهای سیستان و بلوچستان و خراسان دیده میشود و ارائه بستههای حمایتی را با مشکل روبه رو میکند. او میافزاید: سرخس، منطقهای عملیاتی است و پالایشگاه گاز خانگیران و شرکت بهرهبرداری نفت و گاز شرق در آن قرار دارند و محرومیتهای شدیدی در آنها حاکم است که تامین منابع انسانی تخصصی در این منطقه را نه تنها برای وزارت نفت، بلکه برای وزارت بهداشت و درمان نیز با مشکل مواجه کرده است. وزارت بهداشت بر اساس نیروهای ضریب کار و طرحی نمیتواند نیروهای خود را در این منطقه تامین کند، از این رو برای تامین نیروهای متخصص با مشکل روبه رو هستیم.

از سوی دیگر در استان سیستان و بلوچستان مناطقی مانند ایرانشهر، خاش، زابل و.. حداقل امکانات درمانی را دارند و ما نیز بر اساس رسالت خود، سعی میکنیم با استفاده از امکانات موجود در شهرستانها و انتقال امکانات از جاهای دیگر، خدمات بهتری ارائه دهیم. مالکی میگوید: اینجا ، محرومیت زیاد است و  امکان تامین تمام بستههای خدمتی وجود ندارند، بنابراین بیماران را به مراکزی مانند مشهد و تهران که خدمات جامعتری  ارائه می دهند، اعزام میکنیم. رئیس سازمان بهداشت و درمان شمال شرق کشور ادامه میدهد: منطقه سرخس، مشکلات زیادی دارد و تا چند سال پیش کارکنان اقماری در آنجا رفت و آمد داشتند. با اجرای سیاستهای وزارت نفت، طرح اقماری حذف و کارکنان در منطقه ساکن شدند، به همین دلیل انتظارات از ما بیشتر شده است؛ زیرا کسی که در آنجا ساکن میشود، خواستار استفاده از امکانات آموزشی و بهداشتی است. برای رفع مشکل خدمات بهداشتی، بیمارستان غدیر سرخس تاسیس شد؛ اما به دلیل سختگذر بودن و مشکلات خاص منطقه، تامین نیروی انسانی به درستی انجام نشده است؛ زیرا امکان پرواز به این منطقه وجود ندارد و تنها راه دسترسی به آن، جاده سختگذر زمینی است که امیدواریم با پیگیریهایی که از سوی مسئولان ارشد سازمان و همچنین استانداری و دانشگاه علوم پزشکی میشود و با کمک آستان قدس رضوی، بتوانیم مشکلات را برطرف کنیم و این بیمارستان را به بهرهبرداری برسانیم. او در ادامه به مشکلات منطقه خراسان شمالی اشاره میکند و میگوید: مرکزیت این منطقه با بجنورد است که درمانگاهی با ساختمان قدیمی دارد و خدمات در آن به صورت پزشک عمومی، دندانپزشکی، پرستاری و داروخانه ارائه میشود.

در بستههای خدمتی که برای این مناطق ابلاغ شده باید ارائه خدمات در سطح پزشک خانواده و طب صنعتی منطقه را پوشش دهیم. خدمات در زاهدان نیز در سطح پزشک عمومی، طب صنعتی، پرستاری، مامایی و دندانپزشکی است. در تمامی مراکز استان بجز بیرجند که فاقد مرکز ملکی هستیم، خدمات تنها به صورت بسته خدمتی ارائه می شود.رئیس سازمان بهداشت و درمان شمال شرق کشور با اشاره به شهرستان مشهد ادامه میدهد: در شهر مشهد نیز پلی کلینیک داریم که در آن بستههای خدمتی به صورت کاملتر ارائه میشود که شامل خدماتی از جمله پزشک خانواده، اورژانس، تمام رشتههای تخصصی و برخی رشتههای فوق تخصصی، مامایی، فیزیوتراپی، دندانپزشکی، رادیولوژی، آزمایشگاه و کلینیکهای مشاوره  است. مرکز مشهد بر اساس قوانین دانشگاه در رسته درمانگاه عمومی شبانهروزی است که باید به بیماران غیر نفتی نیز خدمات بدهد، بنابراین باید  از ظرفیتهای خالی موجود برای ارائه خدمات  به بومیان آن استفاده کنیم. اما در مناطقی مانند سرخس که محروم است به بیماران غیر نفتی خدمات کاملتری ارائه میشود. مالکی در پایان به ارائه خدمات سلامت محور اشاره میکند و میگوید: به منظور ارائه خدمات سلامت محور، از دو سال گذشته طرح پیشگیری از بیماریهای دهان و دندان را در منطقه شمال شرق شروع کردهایم و به نتایج قابل توجهی نیز دست یافتهایم تا از این طریق بتوانیم پیشگیری را مقدم بر درمان کنیم.

افزایش ساختار سازمانی

بعد از صحبت با مالکی، از قسمتهای مختلف پلی کلینیک بهداشت و درمان شمال شرق کشور که در شهر مشهد مقدس قرار دارد، بازدید میکنم و با رئیس خدمات پشتیبانی این منطقه به گفتوگو مینشینم. سعید افشار میگوید: این واحد یک سری زیر مجموعه دارد که شامل معاونت اداری، مالی، تدارکات، تاسیسات، انفورماتیک و خدمات میشود و بیشتر با واحدهای غیردرمانی در ارتباط است. به گفته او، مناطق تحت پوشش بهداشت و درمان شمال شرق کشور گسترده است و به سرکشی مداوم نیاز دارد، از این رو یکی از سختیهای کارمان رفت و آمد مداوم در 6 منطقه تحت پوشش است. به دلیل تعدد وظایفی که در حوزه کاری ما وجود دارد، باید یک وحدت رویه در تمامی مناطق داشته باشیم، اما با کمبود نیرو مواجه هستیم که برای رفع این مشکل، بهتر است چارت سازمانی افزایش یابد. افشار میگوید: 400 قرارداد درمانی داریم که تنظیم آنها و برگزاری تشریفات مناقصات زمانبر است و اکنون با یک یا دو نیرو انجام میشود. اگر چارت افزایش پیدا کند و بتوانیم در مناطقی که بزرگتر است، کادر اداری و مالی داشته باشیم، تا حدودی مشکلاتمان برطرف میشود.

پیشرفت 89 درصدی در مشهد

بهارههاشمی، مسئول دندانپزشکی بهداشت و درمان شمال شرق است و بیش از 20 سال سابقه کار دارد. او میگوید: 10 مرکز دندانپزشکی فعال در شمال شرق کشور را تحت پوشش داریم، همچنین به 24 هزار نفر خدمات میدهیم و در مشهد نیز بیش از 12 هزار نفر ساکن هستند که کارهای دندانپزشکی آن به عهده ماست. به گفتههاشمی، از سال 95 طرح دهان و دندان را با هدف آموزش بهداشت و خدمات پیشگیرانه شروع کردیم تا از این طریق بتوانیم از درمانهای پیشرفته بعدی جلوگیری کنیم که در این زمینه به پیشرفت 89 درصدی در مشهد و 76 درصدی در سطح شمال شرق رسیدهایم. مسئول دندانپزشکی بهداشت و درمان شمال شرق با اشاره به سختیهای کارش میگوید: این کلینیک، مرجعیت دارد و از شهرستانهای دیگر، بخصوص سرخس مراجعه کنندگان زیادی داریم. به همین دلیل با ازدحام بیماران مواجه میشویم. برای رفع این مشکل، تمهیداتی در نظر گرفته شده تا مدت انتظار بیماران نیز کمتر شود و نسبت به چند سال گذشته رضایتمندی بیشتری کسب کردهایم.

کمبود نیروی انسانی در آزمایشگاه

مسئول آزمایشگاه بهداشت و درمان صنعت نفت مشهد، 29 سال سابقه کار دارد. او میگوید: از ساعت 7 صبح تا 7 عصر به 120 تا 130 مراجعه کننده خدمات میدهیم و روزهای تعطیل نیز به صورت آنکال، کارهای اورژانسی بیماران بستری شده را انجام میدهیم. اصغر اسدیان با بیان اینکه بیشتر مشکلات ما در زمینه نیروی انسانی است، ادامه میدهد: تعداد کارکنان این قسمت 9 نفر است و این تعداد، متناسب با کار ما نیست. چند نفر از آنها نیز در شرف بازنشستگی هستند و 2 کارمند ما نیز بازنشسته شدهاند، از این رو باید سیستم کارکنان ما بازسازی شود و به ما مجوز جذب نیرو بدهند.او میافزاید: شمال شرق کشور سه آزمایشگاه در منطقه عملیاتی سرخس، خانگیران و آزمایشگاه مرکزی مشهد دارد که آزمایشگاهها در دو منطقه علمیاتی به صورت اقماری است و تدارکات و هماهنگیهای آن زیر نظر ماست. تستهای تخصصی آنها به صورت زنجیره سرد در مشهد انجام میشود، به این صورت که تستهای هورمونی، ایمونولوژی و... سه روز در هفته برای ما فرستاده و با فکس یا جوابهای کتبی برایشان ارسال میشود.

پای صحبت مراجعه کنندگان کنندگان

بعد از آزمایشگاه به سمت کلینیکهای تخصصی میروم و با مراجعهکنندگان گفتوگو میکنم. امیر آذرسرشت، کارمند شرکت ملی گاز است که به صورت اقماری در منطقه عملیاتی پارسیان کار میکند و خانوادهاش نیز ساکن مشهد هستند و به علت سرماخوردگی پسرش به کلینیک عمومی مراجعه کرده است. او میگوید: از خدماتی که در این مرکز در طول دوران خدمتم گرفتهام، بسیار راضی هستم، زیرا پزشکان متخصص حاذقی در آن فعالیت میکنند.  یکی دیگر از مراجعهکنندگان، کامران کریمی، کارمند نفت خانگیران است و 26 سال سابقه کار دارد. برای دندانپزشکی، معاینه چشم و پزشک عمومی به کلینیک بهداشت و درمان نفت مشهد آمده و از خدماتی که در این درمانگاه ارائه میشود، بسیار راضی است.

ارائه خدمات به بیماران سرپایی و بستری

محمدرضا وفادار، دارای مدرک بیهوشی مراقبتهای ویژه از دانشگاه علوم پزشکی مشهد است و با 31 سال سابقه کار، مسئولیت اورژانس درمانگاه بهداشت و درمان صنعت نفت مشهد را به عهده دارد. او میگوید: مراجعه کنندگان در این واحد، خدمات سرپایی و بستری دریافت میکنند. وفادار ادامه میدهد: تعداد مراجعه کنندگان در ماههای شلوغ و خلوت فرق میکند. به عنوان مثال تعداد بیماران مراجعه کننده در دی ماه سال گذشته 2 هزار و 150 نفر بود که شامل همکاران شرکتی، بازنشسته و غیرشرکتی می شد. در فصل سرد، بیشتر مراجعهکنندگان، بیماران مبتلا به آنفلوآنزا و در فصل گرم نیز مبتلایان به اسهال و استفراغ هستند.او به سختیهای کارش اشاره میکند و میگوید: به دلیل نوع کارمان، با بیماران عفونی و مسری در ارتباط هستیم، بنابراین تمامی پرستاران و پزشکان این قسمت باید واکسن بزنند و نکات ایمنی را در مقابل بیماران عفونی رعایت کنند.

دغدغههای دیگری نیز وجود دارد، مانند فرو رفتن سوزن یا آنژیوکت در دست پرستار که ممکن است بیماری از این طریق به او منتقل شود. با افزایش رشد جمعیت کارکنان صنعت نفت و وابسته به آن، تعداد مراجعه کنندگان زیاد میشود و این مستلزم آن است که فضا و امکانات فیزیکی و تجهیزات گسترش پیدا کند. وفادار ادامه میدهد: کار ما سخت است؛ اما وقتی بیماری به سلامت به آغوش خانواده خود باز میگردد، خستگی از تن ما بیرون میرود.

استفاده 35 ساله از خدمات درمانگاه مشهد

در بخش بستری اورژانس، زن میانسالی به نام منصوره نجاتی را میبینم که شب قبل از مراجعهاش به این بخش، فشار خونش بالا رفته و با خونریزی بینی به اینجا آمده است. از او در مورد رضایتش از خدمات این درمانگاه سوال میکنم که در پاسخ میگوید: 35 سال است از خدمات بهداشت و درمان شمال شرق استفاده میکنم؛ زیرا خدماتی که در اینجا ارائه میشود، بسیار خوب است و دیگر نیازی نیست که برای درمان به جای دیگری برویم. علی کامکار، بازنشسته شرکت ملی گاز و همسر بیمار منصوره نجاتی است. او میگوید: اگر نیاز باشد از تمام امکانات این درمانگاه استفاده میکنم؛ اما خدا رو شکر با 67 سال سن، صحیح و سالم هستم و میتوانم همسرم را همراهی کنم. به گفته او، قبل از اینکه درمانگاه مشهد ساخته شود، در جای دیگری خدمات ارائه میشد که به دلیل کمبود جا، امکانات محدود بود.

500 نفر مراجعه کننده در روز

یکی از کارکنان پذیرش درمانگاه بهداشت و درمان، مهناز گلریز با 27 سال سابقه کار است. او به سختی کارش اشاره میکند و میگوید: از ابتدای صبح که کارمان شروع میشود، تا پایان روز با ارباب رجوع ارتباط داریم و تا ظهر 500 نفر به این مرکز مراجعه میکنند که باید به کلینیکهای مختلف نوبت بدهیم.

ارجاع و اعزام بیماران

حمید صباغیان، استخدامی سال 68 است که مسئولیت بخش پذیرش و امور اعزام بهداشت و درمان صنعت نفت شمالشرق را به عهده دارد. او میگوید: واحد پذیرش شامل سه بخش پذیرش روزانه بیماران، پذیرش اعزام و امور ارجاع است. پذیرش روزانه بیماران با 4 کارمند انجام میشود و سه روش نوبت دهی حضوری، نوبت دهی برای روزهای آینده و نوبت دهی اینترنتی(کلینیکهای زنان، چشم، اطفال، دندانپزشکی و خانواده) داریم، همچنین اعزام به تهران نیز از طریق پذیرش انجام میشود که حدود 45 نفر در ماه است، اعزام از شهرستانها و مراکز تابعه نیز حدود 350 نفر است و با توجه این که برخی از تخصصها در این مرکز وجود ندارد، پزشکان، بیماران را به مراکز درمانی دیگر برای ادامه درمان ارجاع میدهند که روزانه حدود 60 تا 70 نفر به بیرون ارجاع داده میشوند.او میافزاید: با دانشگاه علوم پزشکی، تفاهمنامهای امضا کردهایم و شرایط برای درمان بیماران بسیار بهتر شده است. همچنین طرح پزشک خانواده را داریم که تمامی جمعیت تحت پوشش ما، هم در درمانگاه بهداشت و درمان مشهد و هم در مراکز این طرح، درمان میشوند.صباغیان از دیگر کارهای این قسمت را صدور نامههای اداری مرتبط با استعلاجی کارکنان بیان میکند و میگوید: برای تمام متخصصان، پذیرش آزاد داریم که هزینه آن بر اساس مصوبه دانشگاه علوم پزشکی است. همچنین با تمام مراکز برای اعزام بیمار هماهنگی میکنیم و تکریم ارباب رجوع و مراجعان را هم در دستور کار داریم. به گفته او، کاری که با ارباب رجوع در ارتباط باشد، سختیهای خاص خودش را دارد و دائما با بیمار در ارتباط هستیم و گاهی اوقات اگر پزشک متخصص داشته باشیم درنوبت دهی تنشهایی پیش میآید که آن را مدیریت میکنیم.

پیشگیری بهتر از درمان

اکرمهاشمی، سوپروایزر بخش دندانپزشکی شمالشرق مشهد نیز میگوید: طرح سلامت دهان ودندان با موفقیت در حال انجام است و مرحله دوم آن را نیز شروع کردهایم. او توصیه میکند همه افراد، سالی یک بار و کسانی که جراحی لثه انجام دادهاند، هر شش ماه یک بار جرمگیری دندان داشته باشند تا از تعداد مبتلایان به بیماریهای لثه کم شود. با اجرای طرح سلامت، اقدامهای پیشگیرانه مورد توجه قرار میگیرد و این مسئله بسیار مهم است.

پیشتازی در خدمات بهداشت و درمان

با غلامرضا پیرونذیری، رئیس درمانگاه شبانه روزی صنعت نفت مشهد هم صحبت میشوم. او 23 سال در نفت سابقه کار دارد و 5 سال است که در مشهد فعالیت میکند و کار خود را از جنوب کشور آغاز کرده است. او میگوید: مشکلات درمان، تابع وضعیت بهداشت و درمان کشور است و سیستمی که در نفت مستقر بوده و سازمان بهداشت و درمان متولی آن است، خیلی موثرتر و با گامهای مطمئن تر نسبت به وضعیت عمومی جامعه در کار بهداشت و درمان حرکت میکند که اینها قابل استناد است.پیرونذیری میافزاید: مراجعان ما در دو دسته شاغلان و خانوادههایشان و بازنشستگان و جمعیت تحت تکفل آنها هستند، مراجعان آزاد نیز داریم که در اقلیت هستند. رئیس درمانگاه شبانه روزی صنعت نفت مشهد نیز در ادامه به سختیهای کارش اشاره میکند و میگوید: گسترش خدمات درمانی و بهداشتی براساس سیاستهای وزارت نفت است. از نظر شاخصهای بهداشتی اگرچه طی سالهای اخیر پیشرفت کردهایم؛ اما با شاخصهای استاندارد جهانی فاصله داریم. وزارت نفت و شرکت ملی نفت ایران از قدیمیترین امکانات درمانی در کشور بر اساس تاریخ، سود بردهاند و اولین بیمارستانهای مدرن کشور در مسجد سلیمان از سوی صنعت نفت ایجاد شده است، یعنی نفت در درمان نوین بر اساس تاریخ خدمات درمانی در کشور پیشگام است، از این رو بهتر است که استانداردها جهانی باشد تا کشوری و منطقهای. او به شاخص دالی که بار بیماریها را مورد ارزیابی قرار میدهد، اشاره میکند و میگوید: این شاخصی جهانی است که پیامدهای کشنده (مرگ و میر) و پیامدهای غیرکشنده (ناتوانی) در یک جامعه را مورد بررسی قرار میدهد، این شاخص بر اساس اقدامهایی که سازمان بهداشت و درمان صنعت نفت در قالب پزشک خانواده و سلامت کار انجام داده، نسبت به کشورهای پیشرفته از جمله ژاپن و انگلستان بهتر است. همچنین در زمینه سلامت دهان و دندان و بانک اطلاعات بیماریهای مزمن نیز اقدامهای خوبی انجام شده است.

مشکلات عاطفی
وحدتی، کارشناس ارشد مشاوره و روانشناس بالینی درمانگاه بهداشت و درمان نفت شمال شرق استکه 27 سال سابقه کار دارد. میگوید: حوزه کاری ما به دو قسمت تقسیم میشود؛ روابط اجتماعی و روابط کار و مشاوره. کلینیک مشاوره از سال 1383 تاسیس شد که در آن خدماتی چون مشاوره خانواده، روان درمانی، مشاوره کودک، مشاوره تحصیلی و شغلی، به جمعیت طبی تحت پوشش این منطقه ارائه میشود.به گفته او، سیاستی که به تازگی در حال اجراست، این است که بنا به درخواست مدیریتها و مناطق عملیاتی، در محیطهای کاری و درمانگاهها ،کلینیکهای مشاوره را گسترش دهیم که این کلینیک را در سرخس و پالایشگاه شهید هاشمینژاد تاسیس کردیم؛ زیرا این افراد از نزدیک مشکلات را لمس میکنند. از این رو توانستیم سه مشاور را در آنجا مستقر کنیم تا به مشکلات و مسائل خانوادگی کارکنان اقماری آنجا رسیدگی کنند. همچنین یک کلینیک مشاوره در بجنورد، زاهدان و سایت خط لوله مخابرات نفت در شاهرود را اداره میکنیم.وحدتی بیشتر مسائل و مشکلات کارکنان را عاطفی بیان می کند و میگوید: کارکنان اقماری 14 روز از خانواده خود دور هستند که این موضوع روی فرزندان در سنین کودکی و بلوغ تاثیر بدی میگذارد؛ چون تا میخواهد با پدر خود آشنا شود، دوباره او به محل کارش باز میگردد. همچنین چون همسران بار مسئولیت خانواده را به دوش میکشند، دچار افسردگی میشوند.

پزشک خانواده، گام اول در درمان

زهره خالصی مقدم، مسئول پزشک خانواده درمانگاه مشهد است. او میگوید: تعداد مراجعه کنندگان زیاد است و در ماه آذر 96 ،2 هزار و 855 نفر مراجعه کننده داشتیم که از این تعداد 809 نفر را ویزیت کردهام؛ البته در کنار من سه پزشک دیگر نیز حضور دارند و آنها هم به همان میزان بیمار داشتهاند. گاهی اوقات این تعداد پزشک کم است و از قسمتهای دیگر به کمکمان میآیند. او ادامه میدهد: وظیفه اصلی ما غربالگری بیماران است که بعد از فراخوان، کسانی که دچار بیماری هستند یا بیماریهای جدیدی برایشان بوجود آمده، غربال میشوند. همچنین سالی یک بار معاینات دورهای داریم و بیماران دائما پیگیری میشوند. خالصی مقدم میافزاید: مراجعه به پزشک خانواده، گام اول در درمان است و اگر بیماران به معاینات تخصصیتر نیاز داشته باشند، به کلینیکهای تخصصی ارجاع داده میشوند.

ارتباط با جان انسانها

علی آرمان از کارکنان رسمی داروخانه درمانگاه صنعت نفت در مشهد است و 28 سال سابقه کار دارد. میگوید: بیشتر مراجعهکنندگان به این قسمت، بازنشسته هستند و ما در اینجا داروهای قلبی، فشار خون، دیابت، سرما خوردگی، اعصاب و روان و پوست را داریم. او ادامه میدهد: تعداد مراجعه کنندگان به داروخانه متغیر است و روزهایی که تعداد پزشک متخصص بیشتر است، تعداد مراجعهکنندگان نیز بیشتر میشود. آرمان با اشاره به سختی کارش میگوید: باید تمام حواسمان را جمع کنیم تا داروی اشتباه به بیماران ندهیم، زیرا یک داروی اشتباه، جان یک انسان را به خطر میاندازد.

حضور فعال در ایام نوروز

فردای روزی که گزارشی از بهداشت و درمان صنعت نفت مشهد تهیه کردم، راهی شهر سرخس می شوم؛ شهری که زمانی جاده ابریشم از آن عبور میکرده و اکنون به دلیل سختگذر بودن مسیر، بیمارستان غدیر سرخس را با مشکل جذب نیرو روبه رو کرده است. برای جویا شدن از سختیهای کار در این بیمارستان با سید رضاهاشمی، رئیس پلی کلینیک غدیر سرخس که سابقه ای 35 ساله دارد، گفت و گو میکنم. او میگوید: در این مجموعه، خدماتی در سطح پزشک عمومی، متخصص داخلی، متخصص زنان، متخصص اطفال، مامایی، اورژانس ، خدمات پاراکلینیکی و پیرا پزشکی به مردم این منطقه و کارکنان سطح شهر ارائه میکنیم.او میگوید: با توجه به اینکه ایام نوروز را در پیش داریم، برنامهریزیهایی کردهایم تا همکارانمان به صورت نوبتکار خدمات ارائه دهند و تا خللی در خدماترسانی ایجاد نشود. هاشمی به مشکلات بهداشت و درمان این منطقه اشاره میکند و ادامه میدهد: دسترسی به این شهر سخت است و بیشترین دغدغه کسانی که وارد این منطقه میشوند، بحث جاده و ترانزیت آن است؛ زیرا امکان خطر در طول مسیر وجود دارد و این باعث میشود پزشکان متخصص تمایل کمتری برای ورود به این شهر داشته باشند. همچنین سرخس شهری بن بست و به مرز نزدیک است، ازاین رو دغدغههای ناامنی به صورت ناخودآگاه در اذهان عمومی ایجاد میشود. او میافزاید: وقتی کسی وارد این شهر میشود، میخواهد که سرمایهگذاری داشته باشد و وقتی در سرخس گشت میزند و میبیند جایی برای مازاد سرمایه اش وجود ندارد که کسب و کاری راه بیندازد، سعی میکند در منطقه ای ساکن شود که امکانات بیشتری دارد. هاشمی بهترین خاطره از دوران خدمت خود را ورود به صنعت نفت بیان میکند و میگوید: وقتی چشمم به عظمت این صنعت افتاد، آرزوی ورود به آن را داشتم و توانستم با پشتکار وارد شوم. او نزدیک به دوران بازنشستگی است و یکی از دغدغههای کارش را خرید پایان خدمت میداند و ادامه میدهد: هر روز شاهد خبرهای متفاوتی در این زمینه هستیم و برای کارمندی که میخواهد بازنشسته شود و با یک خاطره خوب برود، این اخبار، جالب نیست. بهتر است مدیران ارشد، برای تمام کارکنانی که بازنشسته میشوند، به صورت اصولی این مشکل را حل کنند و اگر سقف بودجهها محدود است، میتوانند برای ما سهمی در شرکتها در نظر بگیرند.

کمبود پزشک متخصص

همانطور که رئیس پلی کلینیک غدیر سرخس میگفت، این مجموعه دارای امکانات بسیار مجهزی است که به دلیل کمبود نیروی انسانی متخصص، برخی از قسمتهای آن مورد استفاده قرار نمیگیرد. در بازدیدی که از خدمات ارائه شده این بیمارستان داشتم، با برخی مراجعه کنندگان گفتوگو کردم. آذر مودی، ساکن شهر سرخس است، میگوید: قبلا پزشک کم بود که با تاسیس این بیمارستان، مشکلات آن حل شده است. مریم کیخواه، همسرش کارمند صنعت نفت است و از خدماتی که این بیمارستان میدهد، بسیار راضی است. او میگوید: قبل از اینکه این بیمارستان ساخته شود، پزشکان خوبی نداشتیم؛ اما اکنون متخصصان خوبی از جمله زنان در اینجا حضور دارند.سید محمد اسماعیلی، کارمند نفت و گاز شرق است. به گفته او، این بیمارستان کمبود پزشک متخصص دارد و برای برخی از کارهایمان باید به بهداشت و درمان مشهد بروند.

ارائه خدمات به بومیان

عباس کریمانی نژاد، مسئول واحد اورژانس غدیر سرخس است. او میگوید: به دلیل ارائه خدمات به بومیان منطقه، تعداد مراجعه کنندگان غیر شرکتی نیز اضافه شده است. عمده مشکلات ما کمبود نیروست. اکنون 8 همکار خانم و آقا داریم و مرخصی هر کدام از آنها برایمان مشکل ایجاد میکنند. به گفته کریمانینژاد، در گذشته پرستار خانم در بخش اورژانس فقط در دو شیفت صبح و عصر بود که اکنون برنامهریزی شده تا برای ارائه خدمات بیشتر،در شیفت شب هم پرستار خانم داشته باشیم. او میگوید: چون این مجموعه هنوز به صورت بیمارستانی نشده، پذیرش بیماران این قسمت زیر 6 ساعت است و اگر کسی به مراقبت بیشتری نیاز داشته باشد، به بیمارستانهای دیگر از جمله لقمان اعزام میشود. بیشترین مشکل ما کمبود نیروی انسانی است، وگرنه امکانات مجهزی در این مرکز وجود دارد.

ایجاد تساوی میان کارکنان پیمانکاری و رسمی

زهرا تبرک تاج، منشی و نمونه گیر آزمایشگاه است که قرارداد او پیمانکاری است و حدود 20 سال سابقه کار دارد،اما با وجود این سابقه و ارائه خدمت، نمیتواند از امکانات و خدمات بیمارستانی استفاده کند. او میگوید: اکنون شرایط خاصی برای کارکنان بهداشت و درمان وجود دارد و کارکنان پیمانکاری نمیتوانند از این خدمات به صورت رایگان استفاده کنند. ما جوانی خود را در اینجا گذاشتهایم و سعی کارکنان پیمانکار این است که وظیفه خود را به نحو احسن انجام دهند، بنابراین درخواست میکنیم شرایطی فراهم شود تا بتوانیم از خدمات این بیمارستان استفاده کنیم.

توجه به کودکان

زهرا محمدپور، متخصص اطفال بهداشت و درمان صنعت نفت شمال شرق کشور و ساکن سرخس است و 20 سال سابقه کار دارد. او میگوید: کار پزشک اطفال به نوعی سخت است، چون با کودکان سر و کار دارد و باید برای فهمیدن بیماری آنها، همکاری خاصی با کودکان داشته باشد. اکنون به دلیل برخی مشکلات، تنها خدمات سرپایی ارائه میشود و کسانی که به درمان بیشتری نیاز دارند، به مرکز استان فرستاده میشوند؛ ضمن این که من تنها متخصص اطفال در شهر سرخس هستم و ویزیت و مشاور اطفال بیمارستان دولتی لقمان را هم به عهده دارم. او بیشتر بیماریهای اطفال را عفونی بیان میکند و ادامه میدهد: هر فصلی، بیماری خاص خودش را دارد. در گذشته بیماری اوتیسم و اختلالات روانی و تربیتی در این منطقه زیاد بود؛ اما اکنون خانوادهها روی آن حساس شده اند و تا حدودی این مشکلات رفع شده است. همچنین به دلیل نداشتن زایشگاه در این پلی کلینیک، بستری نوزادان را نیز نداریم و برای این کار از امکانات سطح شهر استفاده میکنیم.

میخواهم بازنشسته شوم

فهیمه وفایی، کارشناس مامایی است و 22 سال سابقه کار دارد. او میگوید: تعداد مراجعه کنندگان زیاد است و هر روز 80 تا 90 بیمار را ویزیت میکنم. مراجعان آزاد (بومیان منطقه) نیز زیاد هستند و علاوه بر این، در سرکشی به مدارس و ارائه برخی آموزشها نیز همکاری دارم. همچنین برای سرکشی از استخرها نیز میروم و اکنون تنها نیروی ماما و آنکال سرخس هستم. او درخواست انتقالی دارد و ادامه میدهد: همسرم بازنشسته شده است و دیگر در منطقه سرخس نمیماند.
 دخترم نیز در مدرسه تیزهوشان قبول شده و در مشهد ساکن است، به همین دلیل درخواست بازنشستگی خود را نوشتهام؛ اما به دلیل نداشتن نیروی جایگزین قبول نکرده اند.
ایجاد شیفت شب داروخانه

فاطمه محمودی، مسئول فنی داروخانه پلی کلینیک غدیر سرخس است و از سال 88 فعالیت خود را شروع کرده است. همچنین معاونت غذا و دارو در سرخس را نیز به عهده دارد. او می گوید این داروخانه نزدیک به 400 قلم داروی عمومی و تخصصی دارد و طی برنامهریزی انجام شده انشاءالله شیفت شب داروخانه نیز ایجاد خواهد شد؛ اما در این زمینه با کمبود نیرو روبه رو هستیم..

معاینه نزدیک به 600 نفر در ماه
منیژه ذوقمند، دندانپزشک عمومی پلی کلینیک بیمارستان غدیر و از ساکنان بومی منطقه است. سال 81 فارغ التحصیل شده و از سال 87 در بهداشت و درمان سرخس فعالیت میکند.به گفته او، از سال 95 طرح سلامت دهان و دندان را برای تمامی کارکنان نفت اجرا کرده ایم تا مشخص شود هر کس چه بیماریهایی دارد و از بیماری خود آگاه شود. در این زمینه دو سوم جمعیت را به ثبت رساندهایم و هنوز دور اول آن تمام نشده است.

شدت بیماری مراجعه کنندگان

ملیحه کاظمی نیک، مسئول فیزیوتراپی پلی کلینیک سرخس است و 4 سال سابقه کار دارد. او نیز میگوید: بیماران عصبی، اسکلتی و عضلانی به این واحد مراجعه میکنند و چون در این شغل از نیروی دست زیاد استفاده میکنیم، انرژی زیادی از ما گرفته میشود، چون ممکن است برخی یکباره فلج شده یا سکته کرده باشند که به دلیل بیماریشان عصبی هستند، از این رو مدیریت برخورد با این افراد، مقداری دشوار است.

ایجاد انگیزه در نیروهای پیمانکاری
علیرضا محمودی، مشاور تغذیه بهداشت و درمان منطقه سرخس نیز 5 سال سابقه کار دارد و به صورت پیمانکاری فعالیت میکند. به گفته او، بیشتر مراجعه کنندگان به این قسمت کسانی هستند که به بیماریهای مزمن غیر واگیر مانند دیابت، فشار خون، اضافه وزن و چاقی مبتلا شدهاند.او به سختی کارش اشاره میکند و میگوید: چون بومی این منطقه نیستم، تردد برایم سخت است و 5 روز در هفته را در سرخس و 2 روز دیگر را در مشهد سکونت دارم،از این رو مشکل رفت و آمد دارم. همچنین به دلیل نوع قراردادی که دارم، نمیتوانم از خدمات کارکنان رسمی استفاده کنم. کار در منطقه محروم، سختیهای خودش را دارد، از این رو باید در مجموعه، یکسری دلگرمیها از جمله ارائه خدمات رفاهی داشته باشیم.
گام آخر
بعد از تهیه گزارش دو روزه از بهداشت و درمان شمال شرق کشور، صحبتهای تمام کسانی را که با آنها گفتوگو کرده بودم، در ذهنم مرور میکنم، آنها علاوه بر رفع تبعیض میان کارکنان رسمی و پیمانکاری و امکان پذیرش نیروی انسانی، می خواهند که در مناطق محرومی مانند سرخس با جادههای سختگذر، شرایطی فراهم شود تا پزشکان متخصص، به حضور در این منطقه تمایل پیدا کنند.از این رو مسئولان بهداشت و درمان صنعت نفت شمال شرق کشور، بخصوص در خراسان رضوی و سرخس بر این اعتقاد هستند که بیمارستان غدیر سرخس، دارای امکانات بسیار زیادی است، اما به دلیل کمبود نیروی متخصص تنها بخش اورژانس آن فعال است و خدمات سرپایی و بستری کمتر از 6 ساعت در آن ارائه میشود. برای استفاده از تمامی تجهیزات آن باید تمهیداتی در نظر گرفته شود تا پزشکان متخصص با فراغ بال بیشتری خواهان رفت و آمد در این منطقه باشند، به عنوان مثال میتوان از خدمات ریلی استفاده کرد تا رفت و آمد در این منطقه راحتتر شود، ضمن این که امکانات رفاهی و آموزشی بهتری در اختیار آنها قرار گیرد تا تمایلشان به حضور در این منطقه بیشتر شود.



۲۶ فروردین ۱۳۹۷ ۱۲:۰۸
تعداد بازدید : ۳,۶۵۳
کد خبر : ۲,۸۵۱

نظرات بینندگان

تعداد کاراکتر باقیمانده: 500
نظر خود را وارد کنید